De Mediacast

De Tweede Kamer debatteert vandaag over de rellen in Den Haag van afgelopen weekend. De grote vraag is of politici medeverantwoordelijk zijn voor wat zich heeft afgespeeld. Minister Van Oosten negeerde een advies van de NCTV om de rellen als extreemrechts te bestempelen en daarnaast krijgen de partijen het niet om een pamflet te ondertekenen tegen recht-extremistisch geweld. "De politiek is een afspiegeling van de samenleving en polarisatie neemt overal toe", zegt Hans van Soest, politiek commentator bij het AD. "Het vertrouwen neemt al af, dat moet je niet extra brandstof geven." Presentator Renze Klamer vraagt zich af waar "invloed overgaat in verantwoordelijkheid." 

Het was een relatief steile leercurve gisteravond voor een nieuw bewindspersoon. Foort van Oosten, demissionair minister van Justitie en Veiligheid, werd in een debat door verschillende oppositiepartijen gevraagd om het geweld van de rellen extreemrechts te noemen. Dat weigerde hij, ook tegenover een journalist van EenVandaag, Marc Belinfante. "U durft hen geen nazi’s te noemen," werd hem gezegd. Later op de avond was hij opnieuw te horen in een debat. "Het is een beetje dubbel”, zegt Niki van der Naald, adjunct-hoofdredacteur van De Gelderlander. "Maar ik begrijp zijn terughoudendheid ergens ook wel." Ze verwijst naar eerdere situaties waarin politici te snel oordeelden, voordat er voldoende informatie was. "Maar hier had je het beestje bij z’n naam kunnen noemen." Wel zegt Van der Naald dat het netjes is dat hij er later op terugkwam. "Maar je ziet duidelijk de worsteling." Volgens Rennie Rijpma, hoofdredacteur van het Algemeen Dagblad, zien we een beginnende minister die worstelt met z’n rol als minister v

In Capelle aan den IJssel heeft de politie een 15-jarige jongen doodgeschoten bij een McDonalds. Nadien deden media verslag van het voorval en interviewden bijvoorbeeld omstanders. De burgemeester van Capelle aan den IJssel riep vervolgens de media op om niet te speculeren over de zaak. "Wij doen gewoon ons werk", zegt Freek Staps, hoofdredacteur van het ANP. De journalistiek hoort de politie te controleren, meent Staps. "Ik vind het belangrijk om een onderscheid te maken tussen publiceren en iets sensatie noemen. Het kan soms heftig zijn, maar journalistiek laat zien hoe Nederland werkt." Marc Veeningen, hoofdredacteur Nieuws bij Talpa, zegt dat "onderzoek afwachten" niet de taak is van de journalistiek. "Uiteindelijk is de essentie van de journalistiek dat je relevante feiten boven tafel wil krijgen." 

De demonstratie in Den Haag van afgelopen weekend ging gepaard met behoorlijk wat geweld. Zo werd de politie belaagd en is het D66-kantoor aangevallen. Er werd "een grens overgegaan", stelt journalist Ward Wijndelts. Toen hooligans zich aansloten bij de demonstratie, escaleerde het. Presentator Mandy Woelkens heeft echter moeite met het wegzetten als hooligangedrag. "Door die term te gebruiken, zwakt het op een bepaalde manier af." VVD-minister Eelco Heinen meende dat D66-leider Rob Jetten het geheel 'politiek maakte' door te reageren op de aanval op het D66-kantoor. "Het komt opeens heel goed uit om het niet politiek te maken en mensen aan te spreken. Maar bij XR en Gaza zijn het opeens extremisten", meent Woelkens.

Trump kreeg in het Verenigd Koninkrijk een staatsbanket met 139 kaarsen, 1.452 stuks bestek en cognac uit het geboortejaar van zijn Schotse moeder. Alles werd uit de Britse kast getrokken voor de komst van de Amerikaanse president. "We keken naar een gigantisch spektakel en enorm theater", zegt Clara van de Wiel, adjunct-hoofdredacteur van NRC. "Waarin de Britse regering z’n beste beentje voorzette om Trump op allerlei vlakken gunstig te stemmen." Dat begon al met de uitnodigingsbrief van Starmer in februari. "Wereldpolitiek is voor een deel dat toneelstukje, laten zien hoe de verhoudingen liggen. Nu laat het Verenigd Koninkrijk aan Trump zien dat ze hem enorm waarderen en aan de borst willen koesteren." Dat het wel de Champions League van het paaien leek, stemt Sander Heijne, hoofdredacteur van Vrij Nederland, mee in. "Het laat zien dat Trump de bovenliggende partij is, maar we moeten opletten dat we ons als Europese landen niet als vazalstaten van de VS gaan gedragen. We kunnen als Europa sterk genoeg zijn.

Na de eerste dag van de Algemene Beschouwingen viel één ding op: voor de lunch was het een heel ander debat dan na de lunch. Dat had alles te maken met Geert Wilders, die 's ochtends zijn inbreng deed. Een deel van de partijleiders besloot het debat met Wilders niet aan te gaan. 'Misschien wel omdat Wilders goed zit in de wedstrijd als het gaat om asiel en migratie', aldus Bas van Sluis (journalist Dagblad van het Noorden) 'Dan willen andere partijleiders geen olie op het vuur gooien of te wrijven in een vlek.' Volgens columnist Frida Boeke gaat het ook om een moreel standpunt. 'Wilders weet hoe hij het debat moet voeren, maar dingen die hij zegt kloppen niet.' Boeke verwijst naar Wilders' eerdere uitspraken over femicide. 'Hij gebruikt femicide als aanmaakblokje onder vreemdelingenhaat. En dat maakt vrouwen er echt niet veiliger op.' 

We combineren vandaag stand.nl en het Mediaforum. Welkom bij het Politiekforum! De polarisatie in de samenleving, maar ook in de politiek, stond centraal in de troonrede die koning Willem-Alexander uitsprak: politiek en samenleving moeten elkaar ‘op een volwassen manier’ de hand reiken. De meeste partijleiders waren het daarmee eens, maar de vraag is: gaan we daar ook iets van terugzien tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen vandaag?  Daarom is onze stelling vandaag: politiek Den Haag moet het compromis weer omarmen. Aan tafel zitten Kees Boonman, Hans van Soest, Floor Bremer en Spraakmaker Kees Boonman. Op de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen geen Mediaforum maar een politiek forum. In het debat zal het gaan over het nalatenschap van kabinet-Schoof. De Volkskrant schreef dat hij de komende dagen te gast is op zijn eigen politieke begrafenis. Durft hij zelf al terug te kijken? Bij Met Het Oog Op Morgen zei de demissionair premier dat hij de politiek heel hard vond. Ook gaf hij aan da

Bij Nieuwsuur schoven de twee columnisten Geerten Waling, van EW Magazine, en Kustaw Bessems, van de Volkskrant, aan. Het ging, naast de politiek, over de moord op Charlie Kirk, de veelkleurigheid van stemmen in de academische wereld en over de noodzaak van debat. Bessems liet weten getwijfeld te hebben om aan te schuiven, gezien "mensen hun stokpaardjes voorbereiden en weten wat er online kan scoren". "Dat is het politieke klimaat waarin we verzeild geraakt zijn, ook wel polarisatie te noemen", zegt Sofyan El Bouchtili, onderzoeksjournalist voor onder andere Investico. "Scherpe meningen die tegenover elkaar worden gezet en dan vonken moeten geven in een uitzending. En dat zouden mensen fijn vinden om naar te kijken." Wel vertelt El Bouchtili dat dit ertoe leidt dat men niet meer luistert naar wat eronder ligt. "Zo’n scoreborddebat is minder goed voor het publieke debat dat nodig is. We weten allemaal dat heftige emoties tot meer views leiden. Maar zeker publieke media dienen toch een boel context te bieden."

Beverwijk was de afgelopen dagen het toneel van een dreigende escalatie van geweld tussen jongeren. Filmpjes van een mishandeling en vechtpartijen gingen viraal, mensen zijn gearresteerd, en de pers is erop gedoken. Wat is er nou echt aan de hand en hoe kan je als journalist het verhaal helder krijgen? "Dit verhaal schreeuwt om een reconstructie", zegt NRC-journalist Hugo Logtenberg. Hij zou ook zelf wel graag zo'n reconstructie willen maken. Eerder maakt hij zoiets al over een basisschool in Oss die dicht ging na online bedreigingen van leerlingen. "Ook daar zag je een vermenging van de virtuele wereld en de echte wereld. Zelfs voor betrokkenen is dat onderscheid heel moeilijk te maken." Parool-journalist Tahrim Ramdjan zag het ook in Amsterdam-Zuidoost gebeuren toen hij schreef over de dood van de 17-jarige jongen Rivaldo. "Dingen kunnen heel snel opgeblazen worden en een eigen leven gaan leiden. En de jongeren zelf hebben er ook helemaal geen grip meer op." Het beste wat je volgens Ramdjan kunt doen is gew

Binnen een paar uur gingen de eerste complottheorieën over de moord op Charlie Kirk al rond. Hoe kan het dat dit zo snel ontstaat? Anna Dijkman, columnist en redacteur bij het FD, studeerde ooit psychologie en leerde tijdens haar opleiding ook al dat mensen bij grote gebeurtenissen het graag willen begrijpen. "Het idee van het is gewoon een gek, dat is bijna te klein, we willen liever dat er iets achter zit. Zodat het meer betekenis krijgt." We willen volgens Dijkman ook vaak graag patronen ontdekken, maar dat gaat vaak mis. "Er worden totaal random dingen met elkaar verbonden." Marc Adriani, hoofdredacteur van BNR, denkt dat die complottheorieën door sociale media ook steeds groter worden. "Iedereen zit in zijn eigen bubbel, praat het elkaar aan en gaat het daardoor geloven."  Kiki Schippers van het Taalteam sluit het mediaforum af.

Oud-burgemeester Koen Schuiling van Groningen werd afgelopen maart veroordeeld vanwege schennispleging. De afgelopen maanden is NRC in de zaak gedoken voor een reconstructie. Wat is de rol van de media in deze zaak geweest? Media die dit verhaal aanvankelijk op de voet en tot in detail volgden, maar nu beduidend minder gretig zijn. Hansje van de Beek, onderzoeksjournalist bij Argos, denkt dat dit komt omdat het verhaal best ingewikkeld is om kort samen te vatten. Roos Moggré, presentator van EenVandaag, heeft het verhaal van NRC met open mond zitten lezen, ook Van de Beek was onder de indruk. NRC sprak met maar liefst 25 betrokkenen, die allemaal 'on the record' hun verhaal wilden doen. Van de Beek vraagt zich door dit stuk ook af of we wel kritisch genoeg zijn geweest toen het nieuws over Schuiling voor het eerst naar buiten kwam. "Hij is veroordeeld op basis van een bron, daar hadden we toen ook al van kunnen zeggen, was dat genoeg?"

De NPO heeft gisteren haar nieuwe plannen voor radio en tv gepresenteerd tijdens de Seizoenspresentatie 25/26. Men is natuurlijk benieuwd naar de journalistieke veranderingen die op stapel staan. Joost Oranje is genremanager journalistiek bij de NPO en dus nauw betrokken bij de journalistieke programmering van radio en tv. "Ik wil benadrukken dat dit geen idee is dat de NPO zomaar uitvoert. Er is al heel lang over gesproken met alle omroepen, en er is goed gekeken naar wat er nodig is", zegt Oranje. "Daaruit kwam naar voren dat men de zender urgenter en actueler wil maken op bepaalde momenten. Vooral in de ochtend zijn er daarom veranderingen doorgevoerd om dat doel te bereiken. Op de momenten dat mensen naar lineaire media kijken en luisteren, willen we echt actualiteitenrubrieken neerzetten. Nieuws en journalistiek krijgen daarbij voorrang. Daarnaast proberen we zoveel mogelijk horizontaal te programmeren, wat inhoudt dat programma’s zoveel mogelijk op vaste tijdstippen te horen zijn. Dat is best ingewikkel

Verschillende organisaties uit de wereld van sport, cultuur en media presenteren het Maatschappelijk Noodpakket. Ze roepen de politiek op om te investeren in maatschappelijke sectoren die mensen samenbrengen. In het pakket zitten onder andere een voetbal, een boek en een krant. Volgens Pieter Klok, hoofdredacteur van de Volkskrant, is het 'een goed idee', en mag het best de Volkskrant zijn die in dat pakket zit. "Ik vind het goed dat ze erop wijzen dat het, naast voedsel en dergelijke, ook belangrijk is om geestelijk voedsel achter de hand te hebben." Roos Schlikker, schrijver en columnist bij Het Parool, verwijst terug naar de tijd waarin we binnen moesten blijven vanwege het covid-virus: "Cultuur en sport sleepten ons er destijds doorheen." Ook wijst zij op de hoge kosten van sportclubs en culturele activiteiten. "Het maakt nu zelfs voetbal elitair. We hebben geestelijke voeding nodig voor een weerbare samenleving." "Het is ook het beeld in de maatschappij: hoe nu eenieder op z’n mobieltje kijkt, terwijl vr

Hoewel we nog naar de stembus moeten zijn partijen in de media al volop bezig met wie met wie wil en vooral: niet wil. Dit viel ook Wendelmoet Boersema op, hoofdredacteur van Trouw. "Je zou zeggen met de versplintering nu is het meer dan nodig dat je alles openhoudt, maar het tegendeel gebeurde." Hierdoor raken partijen de kiezer kwijt, denkt AD-columnist Angela de Jong. "Haal mij eerst maar even binnen met een punt dat je hebt waarop ik wil stemmen." Ook al is het volgens haar een enorm cliché, De Jong mist het eerlijke verhaal. "Zeg mij wat er gaat gebeuren en hoe we dat gaan doen." Volgens Emile Roemer, gouverneur van Limburg, is dat formeren vóór de verkiezingen meer iets van de laatste jaren. En daarmee bereik je de kiezers thuis niet, denkt de voormalig SP-leider. "Het gaat echt om fundamentele keuzes, hoe we de problemen moeten aanpakken en niet over wie dat met wie gaat doen."

Frans Timmermans schoof gisteravond aan bij het programma Pauw en de Wit, maar veel kijkers en mediakenners viel op hoe weinig het gesprek over de inhoud ging. "Het draaide vooral om de persoon Timmermans zelf," zegt Daan Bonenkamp, hoofdredacteur van De Twentsche Courant Tubantia. "Dat lag echt aan de opzet van het programma. De eerste inhoudelijke vraag kwam pas veel later en die was niet eens aan Timmermans, maar aan zijn tafelgenoot Elodie Verweij gericht. Daar heb ik me wel een beetje aan geërgerd. Heb het dan ook gewoon over de inhoud." Ook oud-televisiedirecteur Paul Römer (Talpa, NTR) herkent de trend waarbij het persoonlijke steeds vaker de boventoon voert. "We zijn met z’n allen in een frame gestapt waarin het steeds op de man wordt gespeeld. Timmermans heeft zich daar niet volledig aan kunnen onttrekken, maar ze maakten het hem ook niet makkelijk." Volgens Römer is de balans tussen inhoud en entertainment een voortdurende worsteling. "Het is makkelijker om het conflict op tafel te leggen dan echt d

Bij de talkshow 'Eva' schoven de hoofdredacteuren van NRC, de Volkskrant, de Telegraaf en NOS Nieuws aan om te praten over de berichtgeving rondom de oorlog in Gaza. Ieder medium maakt daarin andere journalistieke afwegingen. "Het is heel interessant om te zien en te horen hoe die gesprekken op verschillende redacties plaatsvinden", vindt Carmen Fernald, hoofdredacteur Levensbeschouwing en Caribische gebieden bij de NTR. "Het is heel belangrijk om aan het publiek te laten zien, omdat het zo’n heftig debat is en veel gevoelens oproept." Sjirk Kuijper, journalist bij het Nederlands Dagblad, vond het een "mooie demonstratie van pluriformiteit" in het Nederlandse medialandschap. 

Het rommelt bij NSC. De partij lijkt in zwaar te verkeren en de vraag rijst of de verkiezingen nog wel haalbaar zijn. Eddy van Hijum, demissionair minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, is nu de lijsttrekker sinds het vertrek van Nicolien van Vroonhoven en Pieter Omtzigt. In interviews legt hij uit dat Den Haag een "slangenkuil" is en dat de premier geen duidelijke richting heeft aangegeven. "Ik had liever meer antwoorden die naar binnen gericht waren, zoals wat ze beter hadden kunnen doen", reageert Mireille van Ark, adjunct-hoofdredacteur van RTL Nieuws. "We hebben dit vaker gezien bij partijen die ontstaan rondom een persoon en de populariteit van de persoon", zegt programmamaker Kefah Allush. "Ik denk niet dat het te keren is. Als je eenmaal in die negatieve spiraal zit, heb je het daar voortdurend over." Aan tafel zitten Mireille van Ark, Kefah Allush en Spraakmaker Lotte Prins.

Aan tafel zitten Arjen Fortuin, Wilma Haan en Spraakmaker Chris de Stoop. Met Jinek, Pauw en De Wit, Lubach, De Slimste Mens en RTL Tonight terug op de buis was het een behoorlijk volle start van het nieuwe tv-seizoen. "Het viel niet mee", reageert Arjen Fortuin, verslaggever bij NRC. Het ging bij de meeste programma's "geen moment over de inhoud van beleid", aldus Fortuin. "We kregen nu een heropvoering van de ruzies van de afgelopen maanden." Ook Wilma Haan, adjunct-hoofdredacteur van NOS Nieuws, had liever het nieuws van de dag besproken gezien dan wat zich afgelopen zomer afspeelde. Fleur Agema zat bij Pauw en De Wit en sprak daar over haar keuze om niet meer kiesbaar te zijn als PVV-lid. "Dat was werken voor Pauw", viel Haan op. "Toen ik keek wie waar zat, wilde ik Agema's verhaal wel horen." 

Aan tafel zitten Margriet Brandsma, Aimée Kiene en Spraakmaker Maarten Biermans. De NRC en Volkskrant hebben hun voorpagina's vanmorgen aangepast. Bij de NRC ging het om een zwarte pagina met de tekst: 'Zonder verslaggevers gaat het beeld uit Gaza op zwart.' De Volkskrant plaatste een collage van foto’s van in Gaza omgekomen journalisten, met de tekst: 'Journalist is in Gaza een dodelijk beroep.' Tegelijkertijd was er een protestactie waarbij burgers om 12 uur, tijdens het nationale luchtalarm in Nederland, hun werk neer te leggen. "De rol van de journalistiek en de vrije pers is ontzettend belangrijk om informatie te krijgen", zegt Aimée Kiene, chef van Volkskrant Magazine. "Het is een belangrijk signaal." Journalist Margriet Brandsma voelt "ongemak" bij de actie, omdat journalisten dit soort middelen tot hun beschikking hebben, in tegenstelling tot andere beroepsgroepen. Tegelijkertijd vindt Brandsma het "ontzettend goed" dat er aandacht is voor dit onderwerp. "Dit gaat over mensenrechten en dat is niet in

Terwijl het parlement officieel nog met reces is, is de politieke chaos in Den Haag al een tijd weer aan de gang, stelt Irene de Kruif, politiek verslaggever bij RTL Nieuws. "Maar 4 procent van de Nederlanders zegt nog vertrouwen in de politiek te hebben, dat is historisch laag. Een kabinet met 32 zetels, dat hebben we nog nooit gezien." Volgens De Kruif draait het steeds vaker om de 'poppetjes' en onderlinge verbanden in plaats van inhoud. "Je focus verschuift. Je wil nog wel oog houden op de macht, maar het gaat steeds minder over waar het echt over moet gaan." Een recent incident in de Kamer onderstreept dat sentiment: VVD-Kamerlid Van de Burg gebruikte een scheldwoord richting Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren. "De incidenten stapelen zich op", zegt De Kruif. Spraakmaker Ton Heerts, burgemeester van Apeldoorn, reageert: "In het heetst van de strijd snap ik dat het soms uitvergroot wordt. Al is het niet netjes. Je excuses aanbieden is dan de enige juiste reactie.” De Kruif nuanceert: Van de Burg