De Mediacast

Al op de tweede dag van het conclaaf verscheen er witte rook uit de schoorsteen van de Sixtijnse Kapel. Priester Robert Prevost werd benoemd tot paus Leo XIV, de eerste Amerikaanse paus in de geschiedenis. Extra nieuwsuitzendingen volgde. "Het voelt als een 'Wie is de mol-achtig' moment", zegt Wendelmoet Boersema, hoofdredacteur van Trouw. "Je bent benieuwd wie er tevoorschijn komt en wat hij gaat zeggen. Ward Wijndelts, oud-hoofdredacteur van Vrij Nederland en bestuurslid van het Persvrijheidsfonds, trekt een vergelijking met sportverslaggeving. Wie de bekendmaking van de nieuwe paus via de NOS volgde, werd vanaf het Sint-Pietersplein op de hoogte gehouden door correspondent Andrea Vreede die enthousiast sprak over de bekendmaking. "Dit gaat om rituelen en je mag door rituelen ontroerd worden, ook als journalist zijnde", zegt Wijndelts. Aan tafel zitten Wendelmoet Boersema, Ward Wijndelts en Spraakmaker Floris Kortie. Frank van Pamalen van het Taalteam sluit het mediaforum af.

Minister Veldkamp (Buitenlandse Zaken) wil een EU-onderzoek naar een verdrag tussen de Europese Unie en Israël rond mensenrechten. Volgens Veldkamp leeft Israël deze niet na. Op X noemt Wilders hem een 'zwakke minister' en uit kritiek op het Israël standpunt. Volgens politiek commentator Kees Boonman moeten we hierbij de nadruk leggen op het zoveelste meningsverschil tussen de PVV en het kabinet. 'Wilders heeft ooit al eens gezegd: er zijn 2 PVV's. De ene zit in het kabinet en de andere in de Kamer', aldus Boonman. Oud-minister Jet Bussemaker is van mening dat Wilders niet moet twitteren maar het debat moet gaan voeren in de Tweede Kamer over de uitspraken van Veldkamp. 'Laat Wilders een vent zijn en het debat hierover voeren', aldus Bussemaker. 'En als hij dit een motie van wantrouwen waard vindt, moet hij dat maar doen.' Aan tafel zitten Kees Boonman, Wilma Haan en Spraakmaker Jet Bussemaker

'Een onverwachte tegenslag', 'een absolute catastrofe', 'valse start' en 'een bijzonder pijnlijke aangelegenheid', zijn een paar omschrijvingen van de dag van Friedrich Merz in de Bondsdag gisteren. De partijleider van de CDU kreeg eerst te horen geen bondskanselier te worden, maar uiteindelijk werd hij alsnog verkozen. "Wat betekent dit dan?" vroeg Nadia Moussaïd, presentatrice en documentairemaker VPRO, zich af. "Iedereen was erdoor in shock. Dan gaat er iets mis in die informatievoorziening. Geen enkele journalist heeft dan goede lijntjes gehad." "Er moest wel lesje geleerd worden", zegt De Jong. Waarop Erik van Muiswinkel, theatermaker, schrijver en Spraakmaker, aanvult: "De ene helft vond hem te links en de ander te rechts. Wat hij daar dan voor een les uit moet leren is mij een raadsel." De stemming leek op een formaliteit waarbij Merz gekozen zouden worden. Toen onverwachts het tegendeel gebeurde werd het wereldnieuws. "Het was inderdaad een formaliteit, maar je moet wendbaar zijn als journalist", zegt

Tegen alle verwachtingen in is CDU-partijleider Friedrich Merz niet verkozen tot nieuwe bondskanselier. Merz kwam uiteindelijk 6 stemmen tekort. Dit zou erop wijzen dat 18 stemmen uit eigen coalitie toch tegen de CDU-partijleider uitgebracht zijn. "Er is veel onmin bij de partijen. De verkiezingsuitslag heeft voor veel teleurstelling gezorgd bij zowel kiezers als bij parlementariërs", zegt Duitslandkenner Hanco Jürgens. "Het vermoede is groot dat dit uit de koker van de SPD komt.' Het betekent alsnog niet het einde van Merz, stelt Margriet Brandsma, journalist en oud- Duitslandcorrespondent. "De kans dat hij alsnog niet verkozen wordt is aanzienlijk." 

De Nationale Dodenherdenking vond traditiegetrouw plaats op de Dam in Amsterdam. Het stilstaan werd bijgewoond door ruim zestienduizend mensen. Premier Dick Schoof hield na het stiltemoment een toespraak. Kefah Allush, programmamaker EO, had dubbele gevoelens bij het kijken naar de Nationale Dodenherdenking. "Ik vind het belangrijk dat we stilstaan en herdenken, maar tegelijkertijd krijg ik een dubbel gevoel bij degene die de woorden over vrede uitsprak en waar hij voor staat." Allush zegt zich zo correct mogelijk hierover uit te willen drukken: "Maar ik ben er pissig van." Van der Linden stelt dat er spraken is van een dubbele moraal. En dat dit voor media lastig uit te drukken is. De journalist stelt ook dat er in ons land een 'woorden wedloop' aan de gang is: "Woorden zijn de voorbereiding op het echte veldslag. En die woorden brengen de drempel tot tegenover elkaar staan steeds dichter bij." Ron Meyer, Spraakmaker en directeur Nationaal programma Heerlen-Noord, herkent het wrange gevoel. "Wie bepaalt wie

De beelden van de schokkende moord op Tenerife deden snel de ronde. Nabestaanden riepen op om de video ervan niet meer te delen. "Het verspreidt zich razendsnel, je ziet het al voor je het doorhebt", zegt Marieke de Vries, Spraakmaker en voormalig NOS-correspondent China en VS. Toch denkt De Vries dat zo’n oproep zin heeft: "Daarna zag ik het eigenlijk niet meer voorbij komen." Carmen Fernald, hoofdredacteur Levensbeschouwing en Caribisch Netwerk van de NTR, vindt filmen in zo’n situatie onbegrijpelijk: "Bel de hulpdiensten, pak niet je telefoon om dit te filmen." Al erkent ze dat beelden soms nuttig kunnen zijn als bewijs, zoals in het verleden bij de dood van George Floyd. Ward Wijndelts, bestuurslid bij het Persvrijheidsfonds, benadrukt dat media een morele afweging moeten maken: "De een zal sneller publiceren dan de ander. Dat is uiteindelijk een kwestie van journalistieke verantwoordelijkheid." Frank van Pamelen van het Taalteam sluit het mediaforum af.

De Oekraïense journalist Viktoria Rosjtsjyna verdween in 2023. Het Franse platform Forbidden Stories deed onderzoek naar de zaak, waaruit bleek dat Rosjtsjyna maandenlang gemarteld is en uiteindelijk vermoord. Ze deed zelf onderzoek naar dit soort martelingen en is uiteindelijk zelf slachtoffer geworden. Op haar lichaam waren sporen te zien van elektrische shocks en er ontbraken organen, "waarschijnlijk om haar doodsoorzaak te verdoezelen", vertelt Hansje van de Beek, onderzoeksjournalist bij Argos. "Zoveel lef en het werd haar afgeraden om erheen te gaan. Ik ben zo blij dat er mensen zijn die dit doen." Van de Beek benadrukt dat de moord op een journalist het verhaal zelf niet doet verdwijnen. "Bij constant slecht nieuws ontstaat er gewenning, je wordt er een beetje doof voor. Het verdwijnt naar de achtergrond", zegt Paul Römer, voormalig directeur bij Talpa. "Als we ons niet meer boos maken om dit soort zaken, komt er nooit een eind aan."  Aan tafel zitten Paul Römer, Hansje van de Beek en Spraakmaker Matt

Na 100 dagen Trump maakt de wereld de balans op. Met 193 besluiten in een razendsnel tempo laat de Amerikaanse president wereldwijd zijn sporen na. Wat zijn de gevolgen voor Nederland, de media en onze economie? Van softwaredreiging tot internationale machtsverschuivingen, Trump houdt de wereld scherp. Sandrina Hadderingh, hoofdredacteur van Omroep Gelderland, ziet hoe voorzichtig collega-journalisten zijn geworden met het communiceren via kanalen zoals Whatsapp en leest aandachtig mee met alle vorderingen rondom de president. "Waarom lees ik elke kruimel van Trump? Omdat alles invloed heeft. Wat gaat dat voor ons betekenen?" vraagt Handderingh zich af. Raymi Sambo, theatermaker en Spraakmaker, volgt de Amerikaanse media op de voet: "Het heeft grote gevolgen voor de wereld en onze tijd. De enige manier om te laten zien dat populisme niet werkt, is door het aan de macht te laten", zegt Sambo. Marc Adriani, hoofdredacteur van BNR, die met BNR vooral de economische impact volgt, is duidelijk: "We proberen het kl

De landelijke stroomuitval in Spanje en Portugal houdt de gemoederen flink bezig. Het is nog altijd onduidelijk wat precies de oorzaak was, maar de "verlaten" steden lieten een diepe indruk achter op Clara van de Wiel, adjunct-hoofdredacteur van NRC. Vooral toen "heel langzaam" het licht weer aanging. "Het is een drama geweest, het is ingrijpend, maar het levert wel prachtige beelden op. Het is bijna Rembrandtiaans." In talkshows gingen ze over op speculeren over de oorzaak van de storing. "Het is kennelijk iets wat in de mens zit om dat te doen en krijg je er ook niet uit", reageert onderzoeksjournalist Bas van Sluis. "Juist in de eerste uren na zo’n ramp moet je je houden aan de feiten en niet jungleverhalen de wereld in sturen", aldus Van de Wiel. 

Aan tafel zitten Tom Kleijn, Laurens Freekamp en Spraakmaker Michiel Servaes. De foto die van Donald Trump en Volodymyr Zelensky gemaakt werd tijdens de uitvaart van paus Franciscus maakte al snel de ronde. De twee presidenten, die eerder tijdens een bezoek aan het Witte Huis nog mot met elkaar hadden, zouden de vredesbesprekingen voortgezet hebben in het Vaticaan. Het is "een mooie foto", zegt journalist Tom Kleijn, omdat "je ziet hoe heel veel dingen geregeld worden, ook in de wereldpolitiek." AI-expert Laurens Vreekamp is vooral benieuwd hoe het tot stand is gekomen. "Zelensky heeft dit naar buiten gebracht en heeft er het meest mee te winnen. Het lijkt ad hoc en geïmproviseerd." Volgens Kleijn kan deze foto "grote gevolgen" hebben. "Je ziet wel vaker vredesakkoorden die op de achterkant van een bierviltje ergens zijn geschreven die dan de blauwdruk blijken te zijn. Maar dat weten we pas achteraf." Michiel Servaes, directeur van Oxfam Novib, noemt het een "iconische" foto, die volgens geruchten is opgezet

Aan tafel zitten Lindsay Mossink, Anna Dijkman en Spraakmaker Hans Goedkoop. Kiki Schippers van het Taalteam sluit mediaforum af. NSC-partijleider Nicolien van Vroonhoven zei in het programma 'Bar Laat' te 'denken' dat ze lijsttrekker voor de partij gaat worden. Gaat ze dit dan echt doen en is er nog wel toekomst voor NSC? 'Ik denk dat de partij hierna verleden tijd zal zijn', stelt Anna Dijkman (journalist FD). Ook heeft ze weinig vertrouwen in een eventueel lijsttrekkerschap van Van Vroohoven. 'Ze is niet de nieuwe politieke ster van NSC. 'Ze heeft de politieke X-factor niet.' Nu.nl-hoofdredacteur Lindsay Mossink vindt een eventueel lijsttrekkerschap eigenlijk ook niet zo relevant. 'Er zijn nog helemaal geen verkiezingen.'

Aan tafel zitten Andrew Makkinga, Hansje van de Beek en Spraakmaker Nic Vrieselaar. In een advertentie in de krant Trouw onderstrepen 43 asielambtenaren hun steun voor lintjes voor asielmedewerkers. Daarmee lijken zij zich te distantiëren van minister Fabers eerdere uitspraken tegen de lintjes voor deze medewerkers, ook al heeft Faber later gezegd het "100 procent" te steunen. "Het is opmerkelijk, dit gebeurt niet vaak", zegt Hansje van de Beek, onderzoeksjournalist bij Omroep Human, over de advertentie. "Het is indirecte kritiek op dat Faber het eerst niet wilde doen. Het is een statement." Hoewel ambtenaren zich eigenlijk neutraal dienen te houden, vindt Van de Beek dit "respectvol" gedaan. "Het zegt iets over hoe ze uit elkaar zijn gedreven, die ambtenaren en Faber." Kunststof-presentator Andrew Makkinga stelt dat het de ambtenaren vrij staat zich uit te spreken. "Ik denk dat het heel bewust is." Nic Vrieselaar, senior econoom bij Rabobank, vindt het begrijpelijk dat de ambtenaren zich uitspreken, omdat "

Ook twee dagen na de dood van de Paus gaat de berichtgeving vanuit het Vaticaan, omvangrijk en in hoog tempo door. Op de voorpagina bij de Telegraaf en bij het AD staat een foto van de open kist met daarin de Paus. Andere kranten kiezen er niet voor. "Als er iets bij het leven hoort is het wel de dood", zegt Rennie Rijpma, hoofdredacteur van het AD. Zaterdag is de uitvaart van de Paus, precies op Koningsdag. Dit diende als voer voor een hoop speculatie in de media. Inmiddels weten we dat het koningspaar alsnog naar Doetinchem gaat, dat premier Schoof en minister Veldkamp naar de uitvaart gaan en dat de feestelijkheden in de achterhoek doorgaan, maar dan wel een uurtje later. Tim Hofman, programmamaker en presentator, noemt het speculeren hierover een 'niet boeiend vraagstuk'. Rijpma denkt dat het meer een 'guilty plessure' is om hiermee bezig te zijn. Sinds dinsdag 22 april is er een Pausjournaal: met de actualiteiten uit het Vaticaan en zijn belangrijkste inwoner, de paus. Femke Hameetman, directeur van het

Aan tafel zitten Haaron Ali, Hugo Logtenberg en Spraakmaker Tijmen Dokter. Tweede Paasdag stond volledig in het teken van het overlijden van paus Franciscus. De 88-jarige leider van de Rooms-katholieke kerk is een "religieuze celebrity", meent schrijver Haroon Ali. Desondanks was hij "verrast" door de hoeveelheid aandacht dat het nieuws kreeg. "Naar mijn mening disproportioneel", reageert NRC-journalist Hugo Logtenberg. "Het is wat anders dan een nationale ramp", onderstreept Ali. Bovendien zal de aandacht niet verslappen, aangezien het Vaticaan in conclaaf moet over de opvolger. Daar is zelfs een speciaal Pausjournaal voor in het leven geroepen. "Ik kijk er met verwondering naar dat dit allemaal nog gebeurt", zegt Logtenberg. 

De woorden 'zoet' en 'zuur' vielen zelden zo vaak in drie dagen tijd. Hoe deze smaken aan ons werden uitgeserveerd heeft natuurlijk effect. De media waren er wel uit: door eerst het zoet van de voorjaarsnota uit te serveren en daarna pas het zuur, zouden de heren en dames politici beter voor de dag proberen te komen. Pure strategie dus. Maar werkt deze tactiek? Volgens Daan Bonenkamp hoofdredacteur van De Twentsche Courant Tubantia heeft 'het zoet' erg veel aandacht gekregen, maar zonder het gewenste effect. "De kiezer is niet gek. Een matig geslaagde poging", zegt Bonenkamp. "Er is dan wel een voorjaarsnota gesloten, maar er was weinig 'gezamenlijk' aan. Mensen prikken daar doorheen." "Zoet-zuur-strategie heeft gewerkt voor wie?" vraagt Sakina Elkayouhi, freelance journalist en docent onderzoeker aan de Hogeschool Windesheim, zich af. "Wellicht voor het politiek spel, maar niet voor de burger." De journalist stelt dat de strategie zeer gevoelig is voor framing. Regisseur en Spraakmaker Bobby Boermans zegt da

De presentatie van de voorjaarsnota laat nog op zich wachten, maar de fractievoorzitters van de PVV, VVD, NSC en BBB zijn vol lof over de uitkomst ervan. De partijleiders vertellen enthousiast over welke verkiezingsbeloftes zij er stuk voor stuk doorheen hebben gekregen, maar vertellen niet hoe dat betaald moet gaan worden. Bovendien is het gangbaar dat de ministers zich mengen in de begroting, maar zij waren hier niet bij betrokken en krijgen vandaag de stukken onder ogen te zien. "Het is gewoon campagne die nooit gestopt is. Als de fractievoorzitters het alleen maar over hun achterban hebben, wat is er dan voor de rest van Nederland? Waar is de visie?" vraagt presentator Nadia Moussaid zich af. "Schoof moet ook van alles uitleggen en dingen aan elkaar plakken die niet aan elkaar te plakken zijn. Het is niet te doen", zegt columnist Roos Schlikker. Zo krijgt het migratiebudget er 900 miljoen bij, terwijl minister Faber juist wilde bezuinigen. "Faber heeft wat uit te leggen", stelt Moussaid.  Aan tafel zitte

Na meer dan 25 uur overleg is kabinet-Schoof eindelijk tot een deal gekomen over de voorjaarsnota. In de aanloop ernaartoe was het journaille er maar druk mee en hielden de deur van het ministerie van Financiën nauwlettend in de gaten. "Met Rome zitten we ook met de hele wereld te kijken of er witte rook is", zegt presentatrice Roos Moggré, die het nut inziet van verslaggevers die buiten de deur staan te wachten. "Het is typisch voor de media die navelstaarderig kan doen", reageert online-specialist Elger van der Wel. "Voor politieke junkies is dit leuk, maar die zijn op twee handen te tellen in Nederland. Het gros wil dat het kabinet dingen gaat doen", meent Amerikadeskundige Kirsten Verdel. "De dingen die verslaggevers zeggen, komen door wat ze horen en ervaring uit het verleden", stelt Moggré. "Ze kunnen het proces duiden omdat ze ervaring hebben met het proces."

Een hardloopster werd gebeten in Park Hoge Veluwe. Volgens een expert in de Gelderlander lijkt de dader een wolf te zijn, ook De Telegraaf schrijft dat de provincie 'vermoedt dat het een wolf was'. Een boel speculaties dus, maar nog zonder zekerheid. Ook bij NOS Nieuws was te lezen dat het 'vermoedelijk om een wolf gaat'. Wilma Haan, adjunct-hoofdredacteur NOS Nieuws, vindt dat er genoeg redenen zijn om hier nieuws van te maken. "We horen veel over de wolf, maar het gebeurt niet iedere dag dat iemand gebeten wordt. Daarnaast zit er meer verhaal achter, zoals maatregelen vanuit de gemeente en het geluid vanuit de politiek." Jan Slagter, directeur van Omroep Max, noemt de wolf een 'hot item'. "Ik begrijp wel dat mensen zich daar zorgen over maken." Karim Amghar, programmamaker, schrijver, docent én Spraakmaker, vraagt zich vooral af waarom we altijd zo bezig zijn met de wolf. "Er zijn zoveel grote vraagstukken in de wereld, waarom houdt dit ons dan zo bezig." Volgens Haan is er politieke discussie over. "En dat

De deadline voor invulling van de voorjaarsnota zorgt voor een boel spanning in Den Haag. Een overeenstemming lijkt nog ver van de werkelijkheid, maar wat weten we nu van de onderhandelingen? Kamran Ullah, hoofdredacteur van de Telegraaf, stelt dat zijn politieke redactie bij dit kabinet constant op scherp staat. "Er gebeurt iedere week wel weer iets in Den Haag", zegt hij. Wendelmoet Boersema, hoofdredacteur van Trouw, stemt hiermee in en noemt geldzaken de 'Achilleshiel van dit kabinet.' De Trouw-hoodredacteur stelt dat het te verwachten was dat de voorjaarsnota een heikel punt zou worden. Zowel Boersema als Ullah dat zij als pers een bron nooit vrij zullen geven. "Bronbescherming is vrijwel heilig", zegt Ullah. Sicco de Knecht, directeur Nationaal Expertisecentrum Wetenschap & Samenleving en Spraakmaker, stelt dat informatie via lekken een hoge prioriteit lijken te krijgen, omdat men in Den Haag 'zo krampachtig naar de pers toe is.' "Als er dan een keer informatie gedeeld wordt, krijgt dit een veel groter

De dagorder die gisteren naar buiten kwam wordt als een uitzonderlijke vorm van communicatie in de krijgsmacht gezien. De hoogste militair van ons land, generaal Onno Eichelsheim, stuurde naar zijn personeel de boodschap dat militairen versneld in gereedheid gebracht moeten worden. In deze onzekere tijd is defensie van groot belang voor ons land. Maar defensie is óók een organisatie met belangen. Hoe zorg je dat je je als media niet voor een PR-karretje laat spannen? "laten we niet inzetten op angst en wat terughoudend zijn met dit soort berichtgeving", zegt Marc Veeningen, hoofdredacteur Talpa. Hij stelt dat mensen steeds banger zijn voor oorlog, maar dat je als journalist alsnog nieuws dient te verkondigen. "Het is daarbij aan de journalistiek om voldoende context te bieden." De NOS kwam als eerste naar buiten na getipt te zijn door iemand vanuit defensie. "Het is een nieuwsfeit en dat is belangrijk om te communiceren. Maar het is ook belangrijk om daar niet maar groots op in te steken", zegt Ward Wijndelts