De Mediacast

Van Arjen Lubach tot Vandaag Inside: de nieuwe informateurs, Dijkgraaf en Van Zwol, waren na hun ietwat onhandige presentatie het mikpunt van spot. "Inhoudelijk hadden ze ook niet veel te melden", aldus Marc Veeningen (hoofdredacteur SBS6) in het Mediaforum. "We lachen er nu een beetje om. Maar als je kijkt naar hun staat van dienst: ze hebben echt wel wat gepresteerd in het leven." "Het zijn ook wel de derde en vierde 'oude man' die dit proces gaat leiden", vult Tako Rietveld (oud-presentator Jeugdjournaal) aan. "En het duurt ook maar voort."

Het debat in de Tweede Kamer over de formatie liet vooral blijken dat het tot nu toe gaat over de vorm van een nieuw kabinet, niet de inhoud. "De sfeer was niet prettig", zag Ajouad el Miloudi. "Het ging amper over de inhoud." Ook het premierschap van Wilders kwam ter sprake. "Je voelt gewoon aan alles: dit is een verstandshuwelijk", zegt Jan Slagter. Bovendien denkt Ajouad dat het een "verkapt meerderheidskabinet" gaat worden. Wie daar premier van gaat worden, is nog onduidelijk. Volgens een AD-journalist zou oud-minister Hans Hoogervorst de prominente job op zich gaan nemen, maar dat ontkende Hoogervorst vervolgens. Inmiddels heeft de krant het bericht gerectificeerd, omdat er "geen opname" was van het telefoongesprek met Hoogervorst. "Het is nog geen verifieerde blunder", zegt El Miloudi erover. "Het is best grappig", vindt Slagter. 

Het Hof van Justitie in Suriname beslist vandaag of de 20-jarige celstraf voor Desi Bouterse blijft staan. De oud-president is eind vorig jaar veroordeeld voor de Decembermoorden, maar zit vooralsnog niet in de gevangenis. “Het Openbaar Ministerie wilde niet vervolgen, maar is daartoe gedwongen door rechters. Het zou wel heel wrang zijn als rechters er nu wel voor zwichten. Het zou mij verbazen als hij wordt vrijgesproken”, legt Joost Oranje uit. De journalist schreef eerder al een boek over het onderwerp en claimt dat de rechtsstaat Suriname met de eerdere uitspraak ‘juist heeft laten zien’ dat ze er is. Waar Bouterse is, lijkt niemand te weten. Vinden de Surinamers het dan ‘wel prima’ zo? “Dat is het meest interessante en ook wel heel curieus”, vindt Oranje. “Het is ook wel gênant dat ze hem niet kunnen opsporen.” Ook zou de Surinaamse pers ‘heel stil’ zijn over het onderwerp, mede omdat het nu ‘rustig’ is in het land en onder de burgers. Dat in tegenstelling tot Nederland, maar ook journalisten hier gaan h

Het Algemeen Dagblad komt met een verhaal over diverse BN’ers, politici en leden van het koningshuis die slachtoffer zijn geworden van deepfake-video's. Hierin worden de gezichten van deze bekende personen geplakt in een al bestaande, vaak expliciete, video en vervolgens over het internet verspreid. "Niemand zou in hun schoenen willen staan", zegt journalist Freek Staps erover. De slachtoffers gaan dan ook aangifte doen tegen deze video’s. "Het feit dat dit kon, betekent automatisch dat iemand het ook ging doen", vervolgt Staps. "Maar de vraag met AI en dit soort toepassingen is: moeten we dit willen? Daar gaat dit over en natuurlijk willen we dit absoluut niet. Daarom is het interessant wie er allemaal aangifte gaan doen." Journalist Margriet Brandsma vindt het goed dat dit issue in de openbaarheid gebracht wordt. "Hoe meer mensen gaan proberen dit aan te pakken, hoe groter de kans op succes", stelt Brandsma. Verder in het Mediaforum: de online ledensessie van Omtzigt, de Duitse wietwet en het succes van v

Argos Medialogica kwam dit weekend met de documentaire Milder Gestemd. Bijna vier maanden na de verkiezingen probeert het HUMAN-programma de vraag te beantwoorden welke rol de media bij de verkiezingswinst van Geert Wilders hebben gespeeld. Volgens Arno Kantelberg suggereerde meerdere sprekers in de documentaire impliciet dat er met de verkiezingen van de PVV als grootste partij iets fout was gegaan en daarmee de vraag hoe het voorkomen had kunnen worden. Kantelberg stoorde zich in de uitzending erg aan media-onderzoeker Nel Ruigrok. Zij stelde volgens hem impliciet dat iets fout was gegaan, omdat de PVV als de grootste partij uit de verkiezingen kwam. "Niemand zegt het heel hard in de documentaire, maar er wordt wel gesuggereerd: er is iets fout gegaan, hoe hadden we dit kunnen voorkomen?" Hij vraagt zich af of dat wel de taak is van de media. Programmamaker Kefah Allush (EO) maakt zich vooral zorgen over de tendens dat de verkiezingen steeds meer als entertainment, een wedstrijd of ‘paardenrace’ wordt

In zijn rapport heeft informateur Kim Putters de term 'extramparlementair' vervangen door 'programkabinet'. Daar kwam meteen een vloedgolf aan reacties op, en niet allemaal positief. Zijn we te cynisch geworden? "Aan de ene kant wel", zegt politiek commentator Kees Boonman. "Maar aan de andere kant wordt de formatie ook een soort voetbalwedstrijd met 18 miljoen meningen." Dagblad van het Noorden-journalist Bas van Sluis ergert zich vooral over de manier waarop er alvast gespeculeerd wordt. 'Het is gelul in de ruimte om de leegte op te vullen. In de krant zie ik een discussie over de nieuwe premier. Waar hebben we het over? We weten nog niks."

Geert Wilders wordt niet de leider van een mogelijk volgend kabinet. De PVV-leider vindt dat hij het moet worden, maar daar is wel steun voor nodig van alle partijen. Hij noemt dit zelf ondemocratische en staatsrechtelijk onjuist. "Het is niet ondemocratisch, het is nooit vastgesteld dat de grootste partij de premier aanlevert", reageert columnist Roos Schlikker. "Het klink als: oh, wat ben ik zielig", vindt Ingrijd Spijkers, hoofdredacteur van Omroep Fryslân. Bovendien zou het een strategische zet kunnen zijn van de PVV-leider. Wilders stelt zelf dat het landsbelang en de liefde voor de PVV-kiezer grootser is dan zijn eigen positie. Verder in het Mediaforum: algemeen directeur Gerard Timmer stapt op bij NOS, het overlijden van Bouke Vaatstra en de arrestatie van Quincy Promes. Het Mediaforum is terug te luisteren via alle streamingsdiensten. 

Kim Putters kondigde gisteren de 'volgende stap' in de formatie aan met PVV, VVD, NSC en BBB. In het Mediaforum hebben journalisten Wilma Haan en Sandrina Hadderingh vooral nog veel vragen. Want wordt dit nu een extraparlementair kabinet of niet? "Ik ben vooral benieuwd naar wat ze gaan doen en wat ze willen", zegt Sandrina Hadderingh van Omroep Gelderland. Want er wordt nu al heel lang gesproken over dat extraparlementaire kabinet, maar de grote vraag is volgens Wilma Haan (adjunct-hoofdredacteur van NOS Nieuws) of de volgende stap niet gewoon naar een meerderheidskabinet leidt. "We weten eigenlijk helemaal niet waar dit heengaat", zegt Haan. 

Wilders kreeg een digitale oorveeg van demissionair premier Rutte nadat de PVV-leider impliceerde dat burgemeester Halsema anti-Israëlprotesten vlak bij de opening van het nieuwe Holocaustmuseum in de hoofdstad toeliet, omwille van politieke opvattingen. Rutte benadrukte dat burgemeester nooit politieke bedrijven het handhaven van de openbare orde. "Het is het zoveelste voorbeeld van Wilders die probeert het formatieproces te bemoeilijken", zegt Ward Wijndelts, hoofdredacteur van Vrij Nederland. "Dat Rutte reageert is uitzonderlijk en dat lijkt iets te betekenen bínnen de VVD. Dat er onvrede is over hoe er gewerkt wordt naar een oplossing door Yeşilgöz. En dat Rutte denkt: weet je wel met wie je aan het onderhandelen bent?" Wijndelts vermoedt dat er een tweestrijd is bij de VVD en vindt het vooral opvallend dat Rutte zich ermee ging "bemoeien". Journalist Haroon Ali denkt er hetzelfde over. "Ik denk dat het intentioneel is. Wilders gebruikt vaker dit soort momenten om zelf iets anders aan te jagen." Verder

Het ging dit weekend veelvuldig over de opening van het Nationaal Holocaustmuseum. Wendelmoet Boersema (Trouw) zag in de loop van vorige week steeds meer ongemak ontstaan door de komst van de Israëlische president Herzog, ook bij koning Willem-Alexander. 'Je zag ook dat niemand het eigenlijk goed kon doen.' In de leus 'vroeger is nu' die in de demonstraties voorbij kwam, werd het schuurende aspect goed gevangen, vond ze. Juist die kern van ongemak, probeerde ze bij Trouw ook in de berichtgeving naar voren te brengen. Ook Mireille van Ark (RTL Nieuws) vertelt hoe ze probeerde een balans te vinden tussen de opening van het museum en de kritiek op de komst van de Israëlische president.

De formatie liep na het vertrek van NSC muurvast, maar nu lijkt informateur Putters toch de boel weer aan de praat te krijgen. Binnenkort praten PVV, VVD, NSC en BBB opnieuw met elkaar, ditmaal over een extraparlementair kabinet. In het Mediaforum gooien we alvast wat namen op tafel voor eventuele ministers. En wie moet er dan minister-president worden?

PVV, VVD, NSC en BBB lieten anoniem aan de media weten wat er allemaal niet deugde aan hun mede-formateurs, waarop de leiders van de partijen vervolgens weer reageerden. Maar het moddergooien lijkt voorbij, de formerende partijen zijn nu juist uiterst positief over de voortgang van de formatie. "Het is ineens heel anders. Vorige week verschenen er nog berichten dat Omtzigt huilend vertrok", valt journalist Jaap van Zessen op. "Het is knap van de formateur wat hier gebeurt. Hij heeft iedereen op één lijn gekregen." Volgens Hugo Logtenberg had de media dit moeten negeren. "Het is duidelijk geregisseerd. En veel belangrijker voor de journalistiek: dit is niet te verifiëren", aldus de NRC-journalist. "Dit is toneel, dit is theater." Verder in het Mediaforum: op TikTok worden thema's die spelen bij jongeren op het platteland belicht, het nut van CEO's interviewen en Bert Huisjes' aangekondigde, tijdelijke vertrek. 

'Veel lawaai voor een gebakken ei', zegt journalist Frénk van der Linden over het AD-artikel waarin staat dat Khalid Kasem contact heeft gehad met Ridouan Taghi. 'De inzet van al deze middelen om publicatie af te dwingen, vind ik nogal overdreven.'  Aan tafel zitten Marc Veeningen en Frénk van der Linden. 

Huib Modderkolk, journalist bij De Volkskrant, onderzocht de ophef rondom de themaweek Lentekriebels. Volgens de onderzoeksjournalist is de ophef een frame dat is opgezet door een Russisch netwerk. Politiek commentator Kees Boonman vindt dat deze bevindingen serieuzer genomen moet worden. "Het is een poging van de Russen om te destabiliseren, polariseren en ontregelen", zegt Boonman. "We zouden beter moeten kijken en achterhalen processen worden verstoord en polarisatie wordt gevoed." Henrike van Gelder wil daarnaast benadrukken dat er tegenwoordig een aantal onderwerpen worden behandeld tijdens de Week van de Lentekriebels waar "een aantal conservatieve bewegingen het niet mee eens" zijn. Verder in het Mediaforum: Omtzigts emoties, kinderen in Rafah en de aanstaande Europese verkiezingen. 

Telegraaf-commentator Wouter de Winther zei in zijn laatste podcast dat NSC-leider Pieter Omtzigt tijdens de formatie-gesprekken regelmatige huilbuien heeft, spreekt met stemverheffing, wispelturig gedrag vertoont en keer op keer wegloopt. Aan de talkshow Op1 laat Omtzigt zelf weten dat dit ‘geroddel’ is waar hij niet aan meedoet. Angela de Jong vindt het ‘ontluisterend’ dat dit het niveau is van de onderhandelingsgesprekken, maar doet het niet af als geroddel. ‘Ik wil wel weten op wie ik stem', zegt ze. 'En ik wil het ook weten als hij toch tamelijk labiel is.'  Aan tafel zitten Arjen Fortuin en Angela de Jong. 

Geluidsopnames van wijlen Peter R. de Vries mogen toch openbaar worden gemaakt door het AD. Dat heeft de rechter beslist in een zaak die werd aangespannen door De Vries’ zoon Royce. Ward Wijndelts is naast hoofdredacteur van Vrij Nederland ook bestuurslid van het persvrijheidsfonds. “Wij zijn heel blij met deze uitspraak”, zegt Wijndelts in het Mediaforum. 

Het AD kwam gisteren met een artikel over de misstanden bij de omroep WNL, specifiek gericht aan omroepbaas Bert Huisjes. Niet alleen (oud-)medewerkers deden hun verhaal, ook presentatrices als Eva Jinek, Merel Westrik en Rozemarijn Moggré. Columnist Roos Schlikker was niet verbaasd over het verhaal rondom Huisjes, aangezien het al langer rondzong en de commissie Van Rijn al aangaf dat de tevredenheid onder WNL-werkgevers behoorlijk laag lag. "Maar dat zoveel mensen on the record met naam en toenaam, en dan ook nog bekende mensen, in dat verhaal stonden, heeft me wel verbaasd", zegt Schlikker. "Het is nu ook verifieerbaar. Dat gebeurt bij dit soort angstcultuur-verhalen niet vaak", reageert Bart van Sluis, journalist bij Dagblad van het Noorden. Verder in het Mediaforum: HPDeTijd-journalist Ton F. van Dijk met de dood bedreigd, het werkgeluk van journalisten en de nasleep van de dood van een 17-jarig meisje in Winsum. 

Volgens Rik van Dijk, manager van het COA, gaat alle aandacht van de media uit naar de incidenten rondom asielzoekers, wat vervolgens een bepaalde beeldvorming veroorzaakt. Hierdoor zou het draagvlak voor de opvang van asielzoekers beschadigd worden. "Dat is altijd het mechanisme. Een gebrek aan nuance leidt tot spanning in de politiek, en dat ondermijnt het draagvlak voor een bepaald soort beleid", reageert Giselle van Cann, hoofdredacteur van NOS Nieuws. "Maar zonder nieuws zou er ook weinig draagvlak voor allerlei dingen zijn. Als je het hebt over de rollen scherp houden, is het niet aan de media om draagvlak voor wat dan ook te organiseren. Dat is echt aan de beleidsmakers zelf." Verder in het Mediaforum: hoe de media omgaan met het Marengo-proces, de NOS-verslaggever die in China werd opgepakt, de journalistieke controle op podcasts en Lubachs kritiek op artikelen.  Aan tafel zitten Jaap van Zessen en Giselle van Cann.

De parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening heeft geconcludeerd dat zowel de Kamer als de media schuldig zijn aan het aanjagen van het harde fraudebeleid van de overheid. Hierdoor hebben zaken als de Toeslagenaffaire kunnen ontstaan, stelt de commissie. Maar volgens Pieter Klok, hoofdredacteur van Volkskrant, zit het anders. "Politici mogen de media nooit de schuld geven en dat doen ze wel en dat is zorgelijk", stelt Klok. De hoofdredacteur erkent dat de media weleens "opgaan" in de ophef, maar dat de commissie met hun rapport niet ingaat op de "onderliggende" cultuur die heerst tussen politiek en media. "Er wordt niet geanalyseerd waardoor het komt dat de Tweede Kamer zoveel naar de media kijkt. Hoe komt het dat er in Nederland een sfeer is ontstaan dat sommige uitkeringsgerechtigden ten onrechte een uitkering krijgen?" Freek Staps, hoofdredacteur van NU, schaart zich daarachter. "Journalisten zitten niet in de Tweede Kamer en Kamerleden horen niet het nieuws te willen bepalen." Klok wi

De Telegraaf publiceerde een artikel over de stikstofplannen van Tom Berendsen, de Europese CDA-lijsttrekker. Tessel Linders, politiek commentator bij Omroep Brabant, vond het "stoorde" zich aan de plannen. "Het CDA was de belangrijkste partij in het om zeep helpen van de ecologische hoofdstructuur", aldus Linders. "Het moet meer in context geplaatst worden. We doen nu net of dit niet een heel raar plan is." Verder in het Mediaforum: een terugblik op twee jaar oorlog in Oekraïne, de stikstofplannen van de overheid zijn niet toereikend en het cruiseschip dat vastzit in Mauritius.  Aan tafel zitten Wendelmoet Boersema en Tessel Linders.