Bureau Buitenland

Israël heeft ingestemd met een zestig dagen durend staakt-het-vuren in Gaza – dat meldt de Amerikaanse president Trump vanochtend vroeg. Maar het lijkt erop dat de garanties waar Hamas om vraagt, ook dit keer niet gegeven kunnen worden. Zijn de partijen wel écht uit op een duurzame oplossing? Daarover is voormalig Israël-correspondent Derk Walters te gast. (10:54) Goed nieuws voor Trumps deportatiedromen De Amerikaanse Senaat nam gisteren nipt de ‘Big Beautiful Bill’ aan, het megapakket aan wetgeving waarmee Donald Trump al zijn politieke dromen wil waarmaken. Een van die dromen is een enorme uitbreiding van het budget voor de immigratiediensten, zodat mensen zonder verblijfsvergunning op grote schaal kunnen worden vastgezet of gedeporteerd. Wat betekent het voor Trumps deportatiecampagne als de Big Beautiful Bill werkelijkheid wordt? Daarover Lou Errens, expert op het gebied van Amerikaans recht, verbonden aan de UvA en ngo Justice for Prosperity. Presentatie: Sophie Derkzen.

In Sevilla is vandaag de vierde VN-conferentie over ontwikkelingsfinanciering gestart, met meer dan zeventig wereldleiders – maar opvallend afwezig: de Verenigde Staten. Na jaren van topdonatie trekt de VS zich terug. Een studie in het gezaghebbende medische tiijdschrijft The Lancet waarschuwt dat dat binnen vijf jaar kan leiden tot 14 miljoen extra doden, waaronder 4,5 miljoen kinderen.  We spreken hierover met Thea Hilhorst, hoogleraar humanitaire studies. (08:20) Monsterverbond belemmert Europees klimaatbeleid  Een monsterverbond van fossiele bedrijven, radicaal-rechtse partijen en buitenlandse denktanks werkt doelbewust klimaatbeleid tegen met misleidende campagnes, blijkt uit een rapport van het International Panel on the Information Environment (IPIE), een wetenschappelijk consortium dat misinformatie onderzoekt. Intussen plant de Europese Commissie een ‘Omnibus‑wet’ die milieuregels versoepelt om de industrie te steunen. Draagt dit samenspel van desinformatie, politieke druk en deregulering bij aan h

In steeds meer Amerikaanse staten worden immigranten op klaarlichte dag bruut opgepakt door gemaskerde agenten. En verdwijnen vervolgens in detentiecentra, naar nu blijkt onder zeer erbarmelijke omstandigheden. Mensenrechtenorganisaties slaan alarm en spreken van een tikkende tijdbom. Correspondent Mari Meyer zit in Los Angeles, waar de situatie schrijnend is.   (12:03) Chinese politie vervolgt schrijvers homo-erotische literatuur Tientallen schrijfsters zijn in de afgelopen maanden gearresteerd in China en riskeren celstraffen tot tien jaar. Ze worden beschuldigd van het publiceren van ‘danmei’ op sociale media, een door manga geïnspireerde queer literatuurgenre vooral populair onder vrouwen. Nu dat President Xi Jingpin de geboortecijfers van het land omhoog wil krijgen, past afwijkende seksuele literatuur niet in het plaatje en wordt hard aangepakt. We spreken met China-kenner Manya Koetse.    Presentatie: Laila Frank

In de Hongaarse hoofdstad Boedapest zou morgen de Pride plaatsvinden: de jaarlijkse optocht van de lhtbi-gemeenschap. Maar de Hongaarse premier Orbán heeft die verboden - ook tot onvrede van de Europese Commissie. Van de burgemeester van Boedapest mag de pride wél doorgaan, inmiddels vertrekt een hele optocht van steunbetuigers uit de rest van Europa - hoe loopt dat af? En Hongarije blokkeert, met Slowakije, een nieuw sanctiepakket tegen Rusland. Wat beweegt deze twee dwarsliggers?  Daarover NRC-correspondent Mark Middel en Krisztina Lajosi, Hongarije-kenner en onderzoeker aan de Universiteit van Amsterdam. Europa Draait Door spreekt Robert Kaplan Hoog tijd voor een nieuwe aflevering van onze podcast Europa Draait Door. Met daarin een bijzondere gast: de Amerikaanse journalist Robert David Kaplan, die in zijn nieuwe boek 'Het barre land' waarschuwt voor een permanente crisis in het Westen.

Zohran Mamdani is jong, moslim, noemt zichzelf ‘democratische socialist’ en maakt grote kans burgemeester van New York te worden namens de Democratische partij. Hij versloeg in de voorverkiezingen Andrew Cuomo, de favoriet van de partijtop, dankzij een sterk progressieve campagne. We spreken met Amerika-deskundige Bianca Pander over wat deze overwinning betekent voor de in crisis verkerende Democratische partij.  (11:21) Brengt Trump vrede in Congo? President Trump kondigt trots aan dat de VS een vredesdeal tussen Rwanda en de Democratische Republiek Congo heeft bemiddeld, die vrijdag getekend wordt. Waarom krijgt hij de Nobelprijs voor de Vrede toch niet? Maar de belangrijkste strijdende partij – de door Rwanda gesteunde M23-rebellen – nemen niet deel aan de onderhandelingen. Hoe realistisch is vrede dan? Daarover Congokenner Sandrine Ekofo. Presentatie: Chris Kijne

Op de NAVO-top wordt volhardend benadrukt dat de Russische dreiging verder reikt dan enkel Oekraïne. Net op dat moment slaat Italië alarm over Russische militaire expansie aan de zuidflank van Europa. De Italiaanse minister van Buitenlandse Zaken, Antonio Tajani, waarschuwt dat Moskou van plan is zijn marinebasis in Syrië te verplaatsen naar Oost-Libië. Wat drijft Rusland, en wat staat Europa te wachten? We vragen het aan Ruslandkenner Hubert Smeets van Raam op Rusland. Israël blijft Gazanen verhongeren en doden Qatar wil binnen twee dagen nieuwe indirecte gesprekken opstarten tussen Israël en Hamas. Volgens Al Jazeera kwamen gisteren meer dan tachtig mensen om, vooral bij het ophalen van voedselhulp. Over het groeiende humanitaire lijden daar spreken we met Brigitte Herremans van het Human Rights Center (UGent). Presentatie: Sophie Derkzen

Vanmorgen klonk er nog opluchting over een staakt-het-vuren tussen Israël en Iran. Maar inmiddels is er twijfel over hoe stabiel dat bestand eigenlijk is. Beide landen beschuldigen elkaar ervan het staakt-het-vuren te schenden. Over wat 12 dagen van confrontatie uiteindelijk aan beide kanten heeft opgeleverd, schuift collega Abdou Bouzerda aan. (10:12) Zelensky ‘hangt erbij’ op NAVO-top Als je NAVO-chef Rutte moet geloven is Oekraïne nog steeds een grote prioriteit van deze top. Maar Zelensky is diplomatiek wel gedegradeerd. Hoe denken ze er in Oekraïne zelf over, wat verwacht men daar van deze top? Daarover Michiel Driebergen, die ook een bijzondere reportage maakte achter het front. Presentatie: Sophie Derkzen

Na de Amerikaanse bombardementen op Iraanse nucleaire installaties hangt verdere escalatie in de lucht. Hoe zal Teheran reageren? Iran-kenner Peyman Jafari duidt het mogelijke Iraanse antwoord. Tegelijkertijd onderzoeken we de bredere geopolitieke gevolgen van de Amerikaanse inmenging. Hoe kijken grootmachten als China en Rusland naar het conflict in het Midden-Oosten? En is er nog ruimte voor de-escalatie? Daarover filosoof en hoogleraar Haroon Sheikh. Presentatie: Laila Frank

De Israëlische regering is openlijk uit op een regimewissel in Iran. Opperste leider Khamenei zou volgens de minister van Defensie ‘niet mogen bestaan’. Volgens Iran-kenner Peyman Jafari kun je weliswaar veel generaals en leiders doden, maar is het beëindigen van het regime zelf een heel ander verhaal. Een oorlog beginnen is één, maar hoe stop je ’m en waar loopt die op uit? (13:08) Argentijnse vrouwen eisen de tango terug  De tango is belangrijk in de Argentijnse cultuur, maar ook érg macho, vindt een groep muzikanten. Met werk van vrouwelijke componisten en danskoppels van hetzelfde geslacht willen zij daar verandering in brengen. Maar dat is bepaald niet makkelijk in het Argentinië van de uiterst rechtse president Javier Milei, die de aanval heeft geopend op alles wat te maken heeft met vrouwenrechten. Latijns-Amerikacorrespondent Nina Jurna vertelt.   Presentatie: Tim de Wit

Sinds de aanval van Israël staat de wereld van Iraniërs radicaal op de kop. De inwoners van Iran maken zich grote zorgen over hun veiligheid door de aanvallen van Israël. Velen proberen de hoofdstad Teheran te ontvluchten, maar dat is niet makkelijk. Wat is de reactie van Iraniërs op Netanyahu’s dreiging het Iraanse regime ten val te brengen? Daarover journalist Mina Etemad.  (12:00) Nieuwe opera kaart wereldwijd misbruik van grondstoffen aan Hoe ver reiken we voor koper, kobalt en olie? Die vraag staat centraal in de opera ‘Ring of our time’, die volgende week op het Holland Festival te zien is. Operaregisseur Miranda Lakerveld reflecteert op maatschappelijke kwesties en in haar nieuwste opera staan de consequenties van onze grondstoffendrang centraal. Lakerveld vertelt erover in Bureau Buitenland. Presentatie: Sophie Derkzen

Terwijl de wereld gespannen toekijkt hoe de situatie in Iran en Israël zich ontwikkelt, maakt Den Haag zich op voor de NAVO-top van volgende week. Volgens secretaris-generaal Mark Rutte kan de urgentie nauwelijks overschat worden: de alliantie moet zich voorbereiden op oorlog en daarvoor moeten de defensie-uitgaven fors omhoog. Hoe groot is de noodzaak om in defensie te investeren? En is deze alliantie met president Trump nog in het belang van Europa? We bespreken het met geopolitiek hoogleraar en Eerste Kamer lid namens de SP Bastiaan van Apeldoorn, VVD-Europarlementariër Bart Groothuis en defensieonderzoeker Michelle Haas van het Egmont Instituut. Presentatie: Sophie Derkzen

Teheran schuift opvallend met de stukken. De hoogste militaire post – lang in handen van de Revolutionaire Garde, een paramilitaire elite-eenheid – gaat nu naar een generaal uit het reguliere leger. Dat na jaren waarin de Revolutionaire Garde het militaire gezicht van Iran was. Tegelijk weigert Israël een wapenstilstand en stuurt de VS oorlogsschepen naar de regio. Waarom kiest Iran juist nú voor deze wissel? Is het paniek na Israëlische aanvallen op topgeneraals – of markeert dit een strategische koerswijziging? VPRO-journalist en Midden-Oostenkenner Abdou Bouzerda over de Iraanse strategie.  (12:43) Sánchez in de problemen De Spaanse premier Pedro Sánchez zit in een lastig parket: een van zijn vertrouwelingen wordt verdacht van corruptie. En dat terwijl hij zelf aan de macht kwam met de belofte om met de corruptie af te rekenen die de Spaanse politiek al zo lang teistert. Wat maakt die corruptie zo hardnekkig? En wat betekent een mogelijke regeringscrisis voor de opkomst van de rechts-populistische partije

Sinds een paar dagen woedt er een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten. Israël stelt een Iraanse kernbom te willen voorkomen en is mogelijk uit op de val van het Iraanse regime zelf. Met aanvallen op de energie-infrastructuur over en weer, gaat de strijd een nieuwe fase in. Valt de oorlog nog in de hand te houden? Daarover conflictanalist Erwin van Veen (Instituut Clingendael) en Tim Sweijs, onderzoeksdirecteur aan het HCSS. Presentatie: Laila Frank

Israël viel Iran aan in een poging het nucleaire programma van Iran te beëindigen, maar ook in een poging om het Iraanse regime ten val te brengen. In een persconferantie roept Netanyahu Iraanse burgers op om in opstand te komen, maar werkt zo'n oproep wel? En wat is überhaupt het ultieme doel van Israël? We bespreken het met Ghassan Dahhan, chef nieuws bij Trouw. (16:15) Waarom wordt cocaïne zo goedkoop? En onrust in de wereld van de drugssmokkel. Want de prijs van een kilo cocaïne is in een jaar tijd gehalveerd. Misdaadjournalist Jan Meeus legt ons uit hoe dat komt en wat de gevolgen ervan zijn. Presentatie: Tim de Wit

Met operatie Rising Lion heeft Israël harde klappen uitgedeeld aan Iran. De aanval richtte zich op het hart van het nucleaire programma: installaties werden geraakt, prominente Iraanse wetenschappers uitgeschakeld en topcommandanten van de Islamitische Revolutionaire Garde getroffen. Iran slaat terug met een grootschalige drone-aanval. Is dit het begin van een nieuwe oorlog in het Midden-Oosten? Wat staat Israël en Iran te wachten? We bespreken het met Peyman Jafari, Irankenner, Gilad Perez, Israël-correspondent, en Jens Franssen, defensie-expert.   Presentatie: Sophie Derkzen.

Het aantal rechtsextremisten is in Duitsland met een kwart gestegen, volgens de binnenlandse veiligheidsdienst. Daarvan zijn er steeds meer bereid tot geweld, én opvallend jong. Wie zijn deze mensen, en wat kan de nieuwe Duitse regering doen om extreemrechts geweld te voorkomen? Daarover Marja Verburg van het Duitsland Instituut. (12:51) Israëlische gijzelaars de speelbal van conflict Nog steeds houdt Hamas 53 gegijzelden vast in Gaza, waarvan naar schatting slechts een klein aantal nog in leven is. De hoop op vrijlating van de overgebleven gijzelaars lijkt met de tijd te vervagen. Wat is er bekend over hun lot en dat van hun families? En welke rol speelt diplomatie in het al dan niet tot stand komen van hun terugkeer? Israëlkenner Hilla Dayan licht het toe. Presentatie: Sophie Derkzen

Er is volgens de International Crisis Group sprake van een systematische aanpak waarbij de bevolking structureel net onder de hongerdrempel wordt gehouden. Uithongering maakt onderdeel uit van de Israëlische militaire strategie. Midden-Oostendeskundige Joost Hiltermann van de International Crisis Group en directeur-generaal van het Nederlandse Rode Kruis Harm Goossens, over de nakende hongersnood in Gaza. (14:28) Hoe een Italiaans dorp harmonie vond met de beer Terwijl Nederland worstelt met de terugkeer van de wolf, wandelen in het Italiaanse dorpje Pettorano sul Gizio regelmatig beren de tuinen in. Om conflict tussen mens en beer te voorkomen, is het dorp de eerste ‘bear smart community’ van Europa geworden. Correspondent Angelo van Schaik over het Italiaanse leven tussen de beren. Presentatie: Sophie Derkzen

De Amerikaanse minister van Gezondheid Robbert Kennedy heeft een complete commissie die de regering adviseert op het gebied van inentingen op straat gezet. De leden zouden het vertrouwen in vaccinaties ondermijnen. Kennedy zelf staat bekend als vaccin-scepticus. Waarom doet hij dit en wat kan dit betekenen voor de gezondheid van Amerika en de rest van de wereld? Te gast zijn onderzoeksjournalist Alexander Beunder en hoogleraar virologie Marion Koopmans.  (13.02) Marokkaanse droom krijgt Europese steun Voor Marokko is het een lang gekoesterde wens: de Westelijke Sahara als integraal onderdeel van het Marokkaanse Koninkrijk. Het gebied is al decennialang onderwerp van een slepend conflict met een lokale beweging die een eigen staat wil. Lange tijd erkenden Europese landen de Marokkaanse claim niet. Maar vorige week ging het Verenigd Koninkrijk om, en volgde daarmee Frankrijk en Spanje die zich al eerder achter Marokko schaarden. Daarover correspondent Samira Jadir.

De protesten tegen de uitzettingen van immigranten dit weekend in Californië hebben een onverwachte wending genomen door de inzet van de Nationale Garde door president Trump. Hij beroept zich op een wet die bedoeld is voor buitenlandse dreigingen en daagt daarmee de autoriteit van de Democratische gouverneur openlijk uit. We spreken met VS-correspondent Mari Meyer en Amerika-kenner en jurist Kenneth Manusama. (12:55) Zorgen over Meloni’s omgang met democratie In een tweedaags referendum kunnen Italianen hun stem uitbrengen dat de weg naar staatsburgerschap voor naar schatting 2,5 miljoen arbeidsmigranten verkort. Maar premier Meloni is fel tégen en roept haar achterban om niet te gaan stemmen. Het leidt tot controverse in het land en tot zorgen over de democratische koers van Italië. Daarover historicus en Italië-kenner Arthur Weststeijn. Presentatie: Laila Frank

Het leek een week van tegenslagen voor Rusland met onder meer die vernietigende drone-aanval van de Oekraïners. Dus hoe is de stemming in het Kremlin? En wat gaat Poetin doen? We vragen het Rusland-kenner Hubert Smeets.  (16:20) Elon Musk vs. Bill Gates in Afrika twee tech-miljardairs in Afrika. Elon Musk zet een streep door de Amerikaanse hulp, maar Bill Gates zei deze week juist dat hij het grootste deel van zijn geld gaat uitgeven aan ontwikkeling van Afrika. Wat betekent dat? Professor Sara Kinsbergen legt het uit. Presentatie: Sophie Derkzen