Bureau Buitenland

We spreken met Peter Wijninga, strategisch analist bij het The Hague Center for Strategic Studies, over het rapport van de Adviesraad Internationale Vraagstukken over de militaire situatie van Nederland en de veiligheid van Europa.

Burundi beleeft een onrustige week, maar het is niet het enige land in de regio waar jongeren de straat opzoeken. In buurland Congo zijn sinds het begin van dit jaar protesten waartegen met harde hand wordt opgetreden. De ogen van Afrikaanse activisten zijn gericht op Burkina Faso, waar straatprotesten een halfjaar geleden in rap tempo hebben geleid tot het aftreden van de zittende president, en waar eind dit najaar verkiezingen plaatsvinden. De hoop is gevestigd op eenzelfde scenario in andere Afrikaanse landen. Saskia Houttuin sprak met Kiza Magendane en Bouba Koné, twee jongeren van de Afrikaanse diaspora over de ontwikkelingen in hun geboortelanden Congo en Burkina Faso, en in de rest van Afrika. En in de studio praten we verder met Pauline Bax, West-Afrikacorrespondent voor Bloomberg in Accra, de hoofdstad van Ghana.

Nepal; Istanbul na de genocide; Petrobrasschandaal; Marokkaanse Syriëgangers; Sharia in Zuid-Oost Azië

Het Islamitische strafrecht is van kracht in een aantal streng-Islamitische landen zoals Saoedi-Arabië en Iran, en in de gebieden die in handen zijn van de terreurorganisatie Islamitische Staat.Maar ook in sommige moslimlanden die door velen worden gezien als meer gematigd gaan er in toenemende mate stemmen op om de Sharia in te voeren, ook voor niet-moslims. Onder andere in Maleisië en Aceh, het noordwestelijke deel van het Indonesische eiland Sumatra. In Bureau Buitenland te gast David Kloos, historicus en antropoloog verbonden aan het Koninklijk Instituut Taal- Land- en Volkenkunde (KITLV) in Leiden, over de invoering van de Hudud, oftewel de Islamitische wetgeving, in Maleisië en Indonesië.

Marokko worstelt met haar jihadisten; op dit moment vechten zo'n 1500 mannen uit het koninkrijk in Syrie en Irak. Meer dan dertig procent van die strijders komt uit de geografische driehoek tussen Tanger, Tetouan en Fnideq. Niet zozeer de religie, maar de zoektocht naar een beter leven is voor mannen uit die arme streek de belangrijste reden om te vetrekken. Een reportage van Rik Goverde.

Het Braziliaanse staatsoliebedrijf Petrobras, tot niet zo lang geleden het symbool voor de nieuwe welvaart in het land, zakt steeds dieper weg in een uitdijend schandaal. Het afgelopen jaar zijn tientallen politici en werknemers van het staatsbedrijf wegens corruptie gearresteerd. President Dilma Rousseff komt door deze zaak nu ook politiek in de problemen. Een gesprek met Katy Sherriff, correspondent in Brazilië en Eduard Padberg, de journalist die onthulde welke band deze enorme corruptiezaak met Nederland heeft.

In de nacht van 24 april 1915 begon de deportatie en vernietiging van achthonderdduizend tot anderhalf miljoen Armeniërs in het Ottomaanse Rijk.De Turkse regering spreekt liever van de Armeense ‘kwestie’ dan ‘genocide’. Tot de dag van vandaag strijden Armeniërs over de hele wereld voor erkenning van de genocide op hun voorouders. Correspondent Jesper Buursink is precies een eeuw later samen met historicus en genocideonderzoeker Uğur Ümit Üngör aanwezig bij de herdenkingsceremonie rondom de Armeense genocide in Istanbul. Leidraad voor hun bezoek zijn de memoires van de intellectueel en schrijver Aram Andonian, die het geluk had de volkerenmoord te overleven. Op gedetailleerde en zelfs humoristische wijze beschrijft Andonian hoe de genocide in de nacht van 24 april 1915 begon. Een reportage over de herinnering aan een massamoord en de ontkenning ervan in het Istanbul van nu.

We spreken met Stijn Vercruysse, correspondent bij de VRT, die in Nepal probeert om de door de aardbeving getroffen stad Gorkha te bereiken.

Het redden van historisch erfgoed lijkt urgenter dan ooit met de opzettelijke vernielingen van Islamitische Staat in Syrie en Irak. UNESCO, de VN-organisatie die over de bescherming van dat werelderfgoed gaat, organiseerde de afgelopen weken een training in Nederland voor conservatoren en archeologen uit de hele wereld. Rik Delhaas woonde de laatste rampenoefening bij, samen met Martijn van Eck van UNESCO Nederland bij het fort Marken binnen in Noord-Holland.

Braindrain uit Oekraïne; Crisis in Burundi; Hoe red je UNESCO-erfgoed?

Bij ons in de studio zit Remco Andersen. Vanuit Beiroet doet de correspondent verslag voor de Volkskrant over de regio en reist hij regelmatig naar Syrië en Irak. In maart was hij nog in Aleppo waar hevig strijd wordt gevoerd tussen het regeringsleger en verschillende rebellengroepen.

We bellen naar de Wit-Russische hoofdstad Minsk, waar een van de laatste onafhankelijke boekwinkels de censuur van president Alexander Lukasjenko het hoofd biedt dankzij crowdfunding. Een megaboete van omgerekend 63.000 euro leidde bijna tot het faillissement van deze prominente winkel en uitgeverij. Maar een actie op internet redde de zaak van de ondergang.Collega Edwin Koopman belde eigenaar Ihar Lohvinau en vroeg hem waarom hij eigenlijk zo’n hoge boete kreeg.

De aanstaande verkiezingen in Burundi dreigen uit te lopen op een nieuwe burgeroorlog. Ondanks internationale druk en in strijd met de Burundese grondwet, stelt president Pierre Nkurunziza zichzelf wederom verkiesbaar voor de verkiezingen volgende maand.Het protest hiertegen op straat zwelt aan en demonstranten raken slaags met de politie, met doden en gewonden tot gevolg. Meer dan twintigduizend Burundezen zijn het Centraal-Afrikaanse land ontvlucht en de grens overgestoken naar buurlanden Rwanda, Congo en Tanzania. En ook die landen in de regio, met name Rwanda en Oost-Congo, lopen gevaar wanneer het conflict in Burundi escaleert.Het fragiele vredesakkoord van Arusha dat ruim tien jaar geleden werd gesloten loopt groot gevaar, nu het verkiezingsproces dreigt te ontsporen.Vanavond in ons Geobureau aandacht voor Burundi en de regio, met Tomas van Acker, verbonden aan de Conflict Research Group aan de Universiteit Gent, en Alies Rijper, die promoveert aan Durham University op de post-conflict veiligheidsvoorzi

De economie in Oekraïne is ingestort en de aanpak van corruptie stagneert. En die twee factoren werken een braindrain in de hand. Vooral hoogopgeleide IT’ers zoeken hun toekomst liever in buurland Polen. De Nederlandse IT-ondernemer in Oekraïne Theo Schnitfink strijdt tegen de uitstroom van talent. Een reportage van onze correspondent Michiel Driebergen vanuit Oekraïne en Polen.

In Indonesië zijn acht ter dood veroordeelde drugscriminelen geëxecuteerd, en niet negen, zoals aanvankelijk het plan was. Een Filipijnse vrouw is voorlopig gespaard. We bellen met correspondente Wilma van der Maten.Foto: Sky News

Nieuws en achtergronden uit het buitenland.

Macedonië verkeert door een uit de hand gelopen afluisterschandaal in een diepe politieke crisis. Door het lekken van geheime opnames openbaarde de socialistische oppositie misstanden van de conservatieve regering, waaronder spionage en machtsmisbruik. Premier Gruevski beschuldigt de oppositie van een poging tot staatsgreep, de pers staat onder druk en de spanningen tussen de Macedoniërs en de etnische Albanezen nemen toe. Te gast in he Eurobureau is oud-diplomaat Pieter Feith, verbonden aan het Europe Institute of Peace, die net terug is uit Macedonië.

In Benghazi is geen school nog open. De tweede stad van Libië is door de burgeroorlog veranderd in een chaos van geweld en anarchie. Hoe kunnen de kinderen alsnog les krijgen? De 32-jarige Haifa El Zahawi bedacht in New York, waar de Libische naar toe ging om tandarts te worden, een oplossing: lesgeven via skype. Mathieu Peulen vroeg El Zahawi naar het verhaal achter haar Benghazi Skype School.

Meer geld naar operaties op zee en een hardere aanpak van mensensmokkelaars. Het zijn enkele van de maatregelen die de illegale migratiestromen over de Middellandse Zee moeten indammen en daarmee het aantal doden. In Brussel werd vandaag een Eurotop ingelast over het vluchtelingendrama. Over de effectiviteit van deze nieuwe aanpak spreekt Bureau Buitenland met journalist Habtom Yohannes en Leo Lucassen migratie expert en directeur onderzoek aan het Internationale Instituut voor Sociale Geschiedenis.

Hoe klinkt de stad waar onze correspondenten wonen en werken. Welke geluiden zijn kenmerkend en welke kleine verhalen van de standplaats halen nooit het wereldnieuws? De derde aflevering uit de stad Diyarbakir / Amed in Turkije, gemaakt door correspondent Fréderike Geerdink. Dit keer: een beladen culturele avond aan de vooravond van de herdenking dat er precies een eeuw geleden op de Armeniërs genocide werd gepleegd.