De Technoloog | Bnr

De opkomst van quantumcomputers brengt een fundamentele dreiging met zich mee: de mogelijkheid om binnen afzienbare tijd huidige encryptiestandaarden te doorbreken. Hans van Bommel, oprichter van ArQiver, legt uit waarom organisaties en overheden nu actie moeten ondernemen om toekomstige datalekken te voorkomen. Van Bommel benadrukt dat hoewel volledig functionerende quantumcomputers nog in ontwikkeling zijn, gegevens die vandaag worden verzameld, in de toekomst met terugwerkende kracht kunnen worden gekraakt. Dit maakt de dreiging acuut, zelfs voordat de technologie volledig operationeel is. Waarom het nu tijd is om te handelen De grootste zorg is dat quantumcomputers niet alleen huidige encryptie kunnen doorbreken, maar dat deze technologie sneller dichterbij komt dan verwacht. Van Bommel wees op recente ontwikkelingen waarbij kunstmatige intelligentie (AI) de fouttolerantie en stabiliteit van quantumcomputers aanzienlijk verbetert. "AI versnelt het proces en brengt ons dichter bij een werkende quantumcompu

De gemeente Sittard-Geleen zet een strategische koers uit richting open source software. Charlotte Schoonbrood, Enterprise Architect bij de gemeente, licht in gesprek met Ben van der Burg en Mark Beekhuis toe hoe deze transitie wordt vormgegeven. Deze ontwikkeling is niet alleen ingegeven door wetgeving, zoals de Wet open overheid en de Wet hergebruik van overheidsinformatie, maar ook door de wens om meer controle, flexibiliteit en efficiëntie te realiseren in gemeentelijke IT. Waarom Open Source? Volgens Schoonbrood biedt open source software gemeenten meer dan alleen kostenbesparing. Het stelt hen in staat om: Sneller te reageren op veranderingen in wet- en regelgeving. Innovatie te stimuleren door maatwerkoplossingen te ontwikkelen. Onafhankelijkheid van grote softwareleveranciers te vergroten. Toch benadrukt Schoonbrood dat een volledige overstap naar open source onrealistisch is. Sommige toepassingen blijven afhankelijk van propriëtaire software, omdat deze beter geschikt zijn voor specifieke

We zitten rond de jaarwisseling, en dus hoor je de inzichten die Ben van der Burg  in het afgelopen jaar opdeed. Hij is in gesprek met collega-host Mark Beekhuis en redacteur Daniël Mol. In de podcast De Technoloog deelde hoogleraar Chris Verhoef het afgelopen jaar een waardevol inzicht over de rol van oude en nieuwe technologieën. Verhoef benadrukte dat legacy software, zoals oudere programmeertalen en systemen, vaak betrouwbaarder is dan nieuwe technologieën. “Veel van deze systemen functioneren al tientallen jaren probleemloos,” zei Verhoef. Hij stelde dat het vervangen van deze systemen niet altijd nodig is, en dat de technologische industrie soms te snel geneigd is om nieuwe, vaak ongeteste oplossingen te omarmen. De waarde van oude technologieën Legacy systemen vormen de ruggengraat van veel kritieke infrastructuren, zoals banken en luchtvaartmaatschappijen. Terwijl nieuwe technologieën vaak worden geprezen om hun innovaties, kunnen de risico’s van bugs, b

Hoe kunnen we technologie inzetten voor een betere samenleving zonder de menselijke waarden uit het oog te verliezen? In deze aflevering van De Technoloog bespreken Ben van der Burg, Mark Beekhuis en Daniël Mol de macht van techbedrijven, de ethische uitdagingen van AI, en de technologische verschillen tussen de VS en Europa. Ze benadrukken het belang van authenticiteit en intrinsieke motivatie, niet alleen in technologie, maar ook in hun eigen werk. Authenticiteit boven commercie De hosts noemen acteur Tom Hanks als voorbeeld: hij kiest alleen projecten waar hij volledig achter staat, ongeacht commerciële druk. Dit principe hanteren Ben en Mark ook in hun podcast. Ze laten zich niet leiden door luistercijfers, maar door oprechte interesse en nieuwsgierigheid. Dit benadrukt het belang van trouw blijven aan je waarden, een les die ook voor technologische innovaties relevant is. Macht van techbedrijven Mark uit zijn zorgen over de macht van grote techbedrijven zoals Google en Meta. Hij wijst op de wil

De Nederlandse politiek is een stuk toegankelijker geworden dankzij een project van Bert Hubert. Met zijn platform OpenTK ontsluit hij de enorme hoeveelheid data van de Tweede Kamer op een baanbrekende manier. Jaarlijks produceert de Tweede Kamer zo’n 50.000 documenten en houdt het 10.000 vergaderingen. OpenTK maakt deze informatie nu overzichtelijk en eenvoudig doorzoekbaar voor iedereen. Met OpenTK kunnen burgers, journalisten en beleidsmakers bijvoorbeeld direct nagaan wat een minister heeft gezegd of snel alle recente documenten over een specifiek onderwerp vinden, zoals klimaatbeleid of infrastructuur. Dit bevordert niet alleen transparantie, maar ook betrokkenheid bij het politieke proces. Hubert benadrukt: “Door deze data slim te organiseren en presenteren, maken we de democratie toegankelijker voor iedereen.” Waarom OpenTK nodig isEen opvallende conclusie van Hubert is dat de data van de Tweede Kamer veel rijker en gedetailleerder is dan de officiële website doet vermoeden. Toch

In de nieuwste aflevering van de podcast Technoloog duiken de hosts samen met chipexpert Tomas Hochstenbach in de wereld van chiptechnologie. Het gesprek begint luchtig, maar groeit al snel uit tot een diepgaande en inspirerende verkenning van een van de meest kritieke onderwerpen in de moderne technologie. Tomas legt op een toegankelijke manier uit hoe chips zijn opgebouwd uit transistors en maakt onderscheid tussen verschillende soorten zoals CPU’s, GPU’s en de opkomende NPU’s (Neural Processing Units). Deze chips spelen elk een unieke rol in toepassingen variërend van algemene berekeningen tot kunstmatige intelligentie. Dit maakt de aflevering een ideale bron van kennis voor techprofessionals en geïnteresseerde luisteraars. Een belangrijk thema is Europa’s achterstand in chipproductie. Ondanks een sterke technologie-industrie slaagt Europa er niet in om mee te concurreren met giganten zoals TSMC en Intel. Tomas beschrijft hoe dit te maken heeft met de hoge kosten van chipf

Virtuele influencers zoals Lil Miquela en Esther Olofsson domineren ons digitale landschap en veranderen de manier waarop merken verhalen vertellen. Maar wat betekent dit voor ons begrip van authenticiteit en de balans tussen mens en technologie? In de nieuwste aflevering van De Technoloog onderzoeken Ben van der Burg, Mark Beekhuis en hun gast Maarten Reijgersberg de ethische en praktische vragen achter deze digitale trend. Ontdek hoe virtuele influencers grenzen vervagen, verhalen vormgeven en ons aanzetten tot nadenken over de toekomst van mens en machine. Wat maakt een influencer?Maarten Reijgersberg, een pionier op het gebied van digitale communicatie, stelt een prikkelende vraag: Zijn alle influencers niet gewoon virtueel? Zelfs menselijke influencers volgen vaak scripts en maken gebruik van filters om een zorgvuldig georkestreerd imago neer te zetten. Virtuele influencers zoals Esther Olofsson doen hetzelfde, maar met een verschil: ze zijn volledig gecreëerd door technologie, flexibel, onvermoeibaar en

In deze aflevering bespreken Mark en Ben samen met hun gast Laurens Hof van Fediverse Report de toekomst van sociale netwerken. En dan in het bijzonder decentrale sociale netwerken. Bluesky, een alternatief voor Twitter, staat centraal. Hof legt uit hoe Bluesky verschilt van andere platforms zoals Mastodon, dat gebruikmaakt van een ander protocol. De discussie gaat dieper in op de voordelen en nadelen van deze decentrale netwerken en de rol van open protocollen. Een verrassende conclusie die naar voren komt, is dat Bluesky wel eens de gedoodverfde winnaar zou kunnen zijn in de strijd om de volgende generatie sociale netwerken. Dit succes zal echter afhangen van de bereidheid van gebruikers om hun data publiek toegankelijk te maken. Dit roept de vraag op of gebruikers daadwerkelijk comfortabel zijn met deze mate van openheid en of er ruimte is voor een nieuw protocol dat beter omgaat met privédata. De hosts en hun gast bespreken ook de impact van blokkeerfuncties en communitybeheer op de gebruikerservaring. Ze

In deze aflevering van De Technoloog verkennen Mark en Ben een onverwacht fascinerend onderwerp op het kruispunt van feminisme en programmeertalen. Hun gast, Felienne Hermans, hoogleraar in de informatica, deelt haar inzichten en onderzoek naar hoe genderdynamiek de wereld van programmeertalen beïnvloedt. Mark en Ben stellen de vraag wat er zou gebeuren als vrouwen de meerderheid zouden vormen in de programmeerwereld en hoe de uitkomsten en de programmeertalen zelf zouden veranderen. Felienne bespreekt haar lezing en blog over feminisme in de praktijk en geeft voorbeelden van hoe feministische principes kunnen worden toegepast in de informatica. De discussie gaat over hoe de huidige programmeertalen vaak complex en ontoegankelijk zijn, wat een weerspiegeling is van een masculiene cultuur. Felienne geeft voorbeelden van hoe programmeertalen zoals Python, JavaScript en zelfs C++ toegankelijker kunnen worden gemaakt. Ze deelt haar ervaringen met het ontwikkelen van programmeertalen die toegankelijk zijn voor kin

In deze aflevering van de Technoloog, nummer 417, duiken Ben van der Burg en Mark Beekhuis in de wereld van slaaptechnologie met hun gast Lucia Talamini, hoofd van het UvA Slaaplab en oprichter van DeepSleep Technologies. Het gesprek begint met een discussie over de invloed van technologie op onze slaap en de paradox dat hoewel technologie bedoeld is om ons leven te verbeteren, het vaak juist onze slaap verstoort. Talamini benadrukt dat pre-industriële samenlevingen geen slaapproblemen kenden, wat suggereert dat moderne technologieën en levensstijlen een grote rol spelen in onze huidige slaapstoornissen. Een verrassende conclusie die al snel naar voren komt, is dat veel van de populaire slaaptrackers en gadgets niet zo nauwkeurig zijn als we denken. Talamini legt uit dat bewegingssensoren in smartwatches en andere apparaten vaak niet goed kunnen onderscheiden tussen stil liggen en daadwerkelijk slapen, wat leidt tot onnauwkeurige slaapdata. Dit roept de vraag op of we niet te veel vertrouwen op deze technolog

In deze aflevering van De Technoloog kijken we naar de ethische kanten van kunstmatige intelligentie. Dat doen we met Ben Zevenbergen, AI-ethicus bij Google. Hij deelt zijn ervaringen en uitdagingen als ethicus bij een van de grootste techbedrijven ter wereld. Hij vertelt hoe Google omgaat met de ethische kant van AI, zoals het ondersteunen versus vervangen van menselijk denkwerk. Een voorbeeld dat hij noemt, is hoe AI kan helpen bij het maken van huiswerk, maar tegelijkertijd het leerproces van studenten kan ondermijnen. Dit roept de vraag op: hoe zorgen we ervoor dat AI ons helpt zonder ons afhankelijk te maken? Een ander onderwerp is de rol van AI in zoekmachines en andere producten van Google. Zevenbergen legt uit hoe ethische overwegingen worden meegenomen in de ontwikkeling van deze technologieën. Hij benadrukt dat veel technische keuzes ook ethische keuzes zijn, en hoe belangrijk het is om verschillende perspectieven te overwegen bij het ontwerpen van AI-systemen. Het gesprek krijgt een interessante we

In deze aflevering van De Technoloog duiken we diep in de wereld van energieopslag en -productie met een fascinerend gesprek over de Battolyser. Onze gast, Mattijs Slee, medeoprichter van Battolyser Systems, neemt ons mee op een reis door de innovatieve technologie die zowel elektriciteit kan opslaan als waterstof kan produceren. Dit systeem kan een belangrijke rol spelen in de energietransitie. Mattijs Slee legt uit wat een Battolyser is en hoe het werkt. Het apparaat combineert de functies van een batterij en een elektrolyser, waardoor het zowel elektriciteit kan opslaan als waterstof kan produceren. Dit is essentieel voor een toekomst met veel zonne- en windenergie. We bespreken de noodzaak van efficiënte energieopslag in een wereld die steeds meer afhankelijk wordt van hernieuwbare energiebronnen. Hoe kunnen we de energie van zon en wind optimaal benutten? De Battolyser biedt een oplossing door energie op te slaan wanneer er een overschot is en deze vrij te geven wanneer er vraag is. Mattijs deelt de tech

Het is niet eens de vraag of je AI uit je klas zou moeten weren. Het bestaat, dus het is in de klas. En in de lerarenkamer. En het is er tijdens het nakijken van toetsen. De vraag is wel hoe je er vervolgens mee omgaat. Je kunt toetsen, bijvoorbeeld, vrij eenvoudig ChatGPT-proof maken, denkt Barend Last. Wel schuilen er altijd privacyproblemen in alle hoeken. Maar met digitale soevereiniteit zou je die het hoofd kunnen bieden. Een nationaal LLM zou daarbij een uitkomst kunnen bieden. Ook al zal zo'n taalmodel, gezien het budget, slechts een schim kunnen zijn de modellen van de Amerikaanse BigTech. De vraag is ook of iedereen AI met dezelfde intenties wil inzetten. Je kunt het onderwijs er beter mee maken, denkt Last. Maar misschien ook wel goedkoper, dacht hij te zien in de groter wordende ogen van een schooldirecteur. Tot slot bespreken we of leerlingen wel genoeg leren over de 'echte' wereld, om die kennis in te zetten met AI. Want als je geen ambachtsman of -vrouw bent, is toegang tot AI misschien niet een

Uiteindelijk gaat het om mensenlevens. En dus om grote en kleine wapensystemen. Maar oorlog voeren begint en eindigt met enorme databases. En met Excel. Welke computersystemen gebruikt de NAVO eigenlijk? En hoe werken die systemen met elkaar samen? Het zijn er verrassend veel. En vaak is de interface tussen die verschillende systemen geen API, maar een mens. Dat is maar goed ook, denkt Patrick Bolder, defensiespecialist bij HCSS. Met Bolder praten we over welke data er verzameld worden voor een operatie kan starten. Over de rol van AI aan het front. En over het voordeel van lasercommunicatie boven radioverbindingen.   Gast Patrick Bolder Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Mark Beekhuis Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

Wat zou het mooi zijn als alle websites door iedereen te gebruiken waren. Maar met een handicap kan flink roet in het eten gooien, of die handicap nou visueel, motorisch of cognitief is. Voor overheidswebsites gelden al jarenlang strenge regels. Maar bijna geen website houdt zich daar volledig aan. Voor bedrijven komen die regels ook. Zomer volgend jaar moet je vijftig vinkjes kunnen zetten voor toegankelijkheid van je website. Moet van Brussel. Maar eigenlijk wil je dit natuurlijk ook wel, als je om je klanten geeft. Ik zou er maar niet mee wachten tot deze regels volgende zomer van kracht zijn, suggereert Marinus Ames. Alleen al het nagaan of je die vinkjes hebt, is een heleboel werk. Over een quick scan doet hij twee dagen. Wil je het écht weten, dan is hij daar elf dagen mee bezig. En dan weet je alleen maar hoe je ervoor staat, maar is er nog niets aan je website verbeterd. Het is niet alleen slecht nieuws, dat je -alweer- aan nieuwe eisen moet voldoen. Je hebt er zelf ook voordeel van. Zo leidt het prog

Meer dan de helft van het internetverkeer komt niet van mensen maar van bots. Dat gaat om bots in alle soorten en maten. Van autocomplete als je googelt tot door AI gecreëerde virtuele influencers. Is het erg, als meer dan de helft van de gebruikers doods is? vraagt Rudy van Belkom, directeur van de Stichting Toekomstbeeld der Techniek, zich af.  En als dat zo is, kun je daar dan iets aan doen? Iets wat niet alleen werkt bij goed-, maar juist ook bij kwaadwillenden. Kun je bijvoorbeeld keuzes in het ontwerp van het internet zo aanpassen, dat de scherpe kantjes eraf gaan. Zodat bijvoorbeeld troll farms niet boven komen drijven, maar juist wegzakken in de modderige onderstroom. Van Belkom heeft wel een idee. Of toch tenminste een begin daarvan.   Gast Rudy van Belkom Links SST Video YouTube Hosts Ben van der Burg & Mark Beekhuis Redactie Daniël MolSee omnystudio.com/listener for privacy information.

AI gaat de advocaat vervangen. Dat horen we al jaren. Maar hoe zit het echt? We beginnen dicht bij huis. Hoeveel wordt Copilot gebruikt bij een advocatenkantoor? Belastingadvocaten werken graag met Excel, dus daar komt dat zeker voor, vertelt director of information technology & innovation bij CMS Netherlands, Bert Vries. Maar er zijn ook speciale systemen voor al die andere advocaten. Bij CMS gebruiken ze Harvey. Wat kan dat systeem? En hoeveel tijd bespaart het die advocaten? Kunnen advocaten eigenlijk goed prompts schrijven om de AI de beste opdracht te geven? Jawel, zegt Vries. En uit de eerste surveys onder de gebruikers blijkt ook dat advocaten daadwerkelijk gelukkiger worden, van werken met ondersteuning van AI. De keuze voor Harvey is wel een spannende, denkt Ben. Het is een start-up, en wie weet hoe lang ze blijven bestaan. Bovendien, zou je al die vertrouwelijke juridische documenten zomaar uploaden naar Copilot?! Gast Bert Vries Eerder schreef het fd. ook al over Harvey bij CMS. Links CMS Video

Als we het hebben over chipmachines gaan de gedachten meteen naar ASML. Maar ook tussen de chip en het moederbord domineert een Nederlandse chipmachinemaker. BE Semiconductor Industries ofwel Besi.  Sterker, dat hele groene moederbord zal over een paar jaar verdwijnen, en opgaan in de package die om de chip zit. Dat vertelt de oprichter en ceo van Besi, Richard Blickman. Met Blickman bespreken we de razendsnelle technologische ontwikkelingen in die packages. Hoe je gesoldeerde verbindingen kunt vervangen door hybrid bonding, een verbinding zonder soldeer, lijm, plakband of wat dan ook. 'Gewoon' twee stukjes koper tegen elkaar leggen en ze versmelten. Als je weet wat je doet. Ook vertelt Blickman over hoe je voorop kunt lopen met de nieuwste technieken, in een conservatieve bedrijfstak. Hij verbaast zich over hoe kort de meeste mensen nog maar bij bedrijven blijven. Zelf zit hij inmiddels 40 jaar bij Besi. Want, zo is zijn stellige overtuiging: als ceo moet je heel precies de techniek begrijpen van de producte

Eén van de grootste uitdagingen op het internet is de strijd tegen desinformatie. Dat was al een tijdje bekend, maar sinds de introductie van ChatGPT (en daarmee het begin van de hype rond kunstmatige intelligentie) is er een extra dimensie bijgekomen. Uit onderzoek blijkt dat over een paar jaar 90% van het internet zou kunnen bestaan uit door AI gegenereerde content. Een groot deel daarvan kunnen we met of zonder opzet desinformatie noemen.  En dat is een probleem, ziet ook Claes de Vreese, universiteitshoogleraar Artificial Intelligence en Society aan de Universiteit van Amsterdam. Met Claes bespreken we de verschillende soorten desinformatie, de rol van de grote online platforms én de journalistiek. Ook staan we stil bij de impact van desinformatie en AI op verkiezingen wereldwijd. 2024 was een verkiezingsjaar en na negen maanden kunnen we voorzichtig de balans opmaken. Welke impact heeft AI gehad? En welke impact gaat kunstmatige intelligentie nog hebben? Bijvoorbeeld tijdens de presidentsverkiezingen in

Roerige tijden rond socialmediaplatforms. In Brazilië staat het X van Elon Musk op de tocht door een conflict met de staat en dan vooral het hooggerechtshof. Rechter Alexandre de Moraes heeft geen geduld met de techmiljardair en heeft X inmiddels op zwart laten zetten? Staat de vrijheid van meningsuiting hiermee onder druk? En hoe zit dat met de arrestatie van Telegram-CEO Pavel Durov? De topman van de berichtendienst werd aangehouden in Frankrijk en wordt medeplichtig gehouden voor allerlei cybercrimes.  Met onafhankelijk tech-jurist Geert-Jan Koning bespreken we het boek Free Speech: A History from Socrates to Social Media van Jacob Mchangama en praten daarna door over vrijheid van meningsuiting op het internet. Sinds de introductie van de grote sociale platformen is dat één van de grootste uitdagingen op online-gebied. Hoe modereer je fatsoenlijk, zonder dat je mensen onnodig censureert? Ook kijken we naar de rol van de wetgevende macht. Welke rol speelt de Europese Digital Services Act (DSA) in dit alles